Yasal Uyarılar’ 
Telif Hakkı ‘UYAR VE KALDIR’
Bugün Hıdrellez adındaki büyülü bir kutlamadan bahsetmek istiyorum. Adı bile insanı heyecanlandırıyor, değil mi? Hıdırellez, her yıl 5-6 Mayıs tarihleri arasında kutlanan bir festivaldir. Bu festival, Türkiye başta olmak üzere Orta Asya, Kafkaslar ve İran gibi birçok ülkede kutlanır. Gelin, birlikte Hıdırellez'in tarihine bir yolculuk yapalım.
HIDIRLLEZ NEDİR?
Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hâkimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.
Türkiye'de Hıdrellez Bayramı, 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece kutlanıyor.
Hıdrellez, Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak da adlandırılıyor.
6 Mayıs'tan başlayıp 7 Kasım'a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım'dan 5 Mayıs'a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturuyor. Bu yüzden 5 Mayıs akşamı kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına geliyor.
HIDIRELLEZ NE ZAMAN KUTLANIR?
Gregoryen takvimine (miladi takvim) göre 6 Mayıs, eskiden kullanılan Rumi takvim olarak da bilinen Jülyen takvimine göre 23 Nisan Hıdırellez günüdür. 6 Mayıs'tan başlayıp 7 Kasım'a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım'dan 5 Mayıs'a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.[2] Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece kutlanır. Bugün Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Rum Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler "Aziz George" günü olarak kutlamaktadırlar.
Hıdırellez'in UNESCO'nun "İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi"ne alınması amacıyla 2010 yılında çalışmalar başlatılmıştır.
*Hıdırellez her yıl 5-6 Mayıs'ta geleneksel bir bayram olarak kutlanıyor. Bu yıl ise Hıdırellez Cuma ve Cumartesi günlerine denk gelmektedir.
Mayıs ayının 5.günü bahar bayramıdır. Bu nedenle sizlere Alevi İslâm inancı açısında bahar bayramın kutsallığını ve önemini vurgulamak istiyorum.
Miladi takvime göre Mayıs ayının 6. günü, Rumi takvime göre ise Nisan ayının 23. günün kutlanan Hıdrellez’in sözcük anlamı.Arapça “yeşilik” anlamına gelir. İslam Hızır a.s “nebi” (peygamber) diye nitelendirir
Bir inanışa göre Hızır ile İlyas iki kardeştir. Hıdır ile İlyas Birbirlerine uzun süre hasret kalmışlar, Bir gece iki kardeş birbirlerine buluşmuşlar ve bu kavuşmanın sevinci içinde Hakk’a yürümüşlerdir
KISACA HIDIRELLEZ'İN HİKAYESİ
Hıdırellez, Türk ve Orta Asya kültüründe köklü bir geçmişe sahip önemli bir bayram ve kutlama günüdür. Baharın gelişiyle birlikte kutlanan bu bayramın kökeni, İslamiyet öncesi döneme kadar uzanmaktadır. Adını Hz. Hızır ve Hz. İlyas'ın isimlerinin birleşmesinden alan Hıdırellez, insanların dileklerinin kabul olacağına inanılan ritüelleriyle bilinir. Bu kutlama günü, farklı hikayelere ve anlamlara sahip olsa da, baharın gelişi ve yeni bir dönemin başlangıcını kutlamak için insanlar tarafından önemli bir fırsat olarak görülür.
HIZIR İNANCI NEDİR?
Hızır’ın abıhayatı (bengi su) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış; özellikle de baharda insanlar arasında dolanarak bolluk ve sağlık dağıtan ve darda kalıp başı sıkışanlara yardım eden bir ermiş (veli) veya peygamber olduğuna inanılır.[5] Hüviyeti tam olarak bilinmese de halk arasında ve İslam mitolojisinde bir Hızır geleneği vardır. Hızır’ın bir isim değil, bir lakap olduğu genel olarak kabul gören bir düşüncedir. Ancak çeşitli kaynaklarda adı ve soyu hakkında muhtelif fikirler öne sürülmüştür. Bazıları Hızır ile İlyas peygamberin aynı kişi olduklarını öne sürmüştür.
Halkın Hızır hakkında kanaat ve inanışı onun ölümsüz olduğu ve baharda tabiatın uyanmasını sağladığı yönündedir. Anadolu'dan başka Kafkasya, Trakya, Kırım, Azerbaycan ve Suriye’nin birçok yerinde makamları vardır; bu da onun İslam âleminin hemen hemen her yerinde varlığına inanılan ancak belirli bir hüviyete bürünmemiş bir sembolden ibaret olduğuna delalet eder. Hızır tabii bir durumu, baharla vücut bulan yaşamın tazelenmesini simgeler.
Halk arasında Hızır'ın sahip olduğuna inanılan vasıflar insanlara şifa, sağlık, uğur getirdiği tabiattaki diriliş, uyanış ve canlılığın insana yansıması şeklinde ortaya çıkar. İslamiyet öncesi "Gök Sakallı, Ak Sakallı Kocalar" gibi medet umulan, yardım istenen, akıl danışılan, kılavuzluk etmesi beklenen, barış, mutluluk, sağlık, refah getirdiğine inanılan bir kurtarıcı güç olarak düşünülür.
Kuran'da Hızır
Kur'an'da Kehf Suresi'nde (60-82) Musa ve bir gencin kıssası anlatılmaktadır. Kehf Suresi'de dahil olmak üzere hiçbir yerde Hızır ismi geçmemektedir ancak çeşitli hadislerde bu şekilde anılmaktadır. Olayın yaşandığı yer için "iki denizin birleştiği yer" denilmektedir. Uzun bir yolculuk yapan Musa ile yanındaki gencin beraberlerinde, yemek için getirdikleri balığın kaçması ile başlayan olay sonrasında, 65. ayette "Derken kullarımızdan bir kul buldular ki, biz ona katımızdan bir rahmet vermiş, kendisine tarafımızdan bir ilim öğretmiştik." denilerek gönderme yapılan Hızır'dan söz edilir.
HIDIRELLEZ DİLEK DUASI NEDİR?
Bismillahirahmanirahim
Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.
HIDIRELLEZ NİYETİ
Evime, mutfağıma, gelirime İlyas Peygamberin duası, tıkanmıi, yavaşlamış durmuş işlerime Hızır'ın eli değsin...
Bedenime, sağlığıma buluşmalarının gücü aksın. Hayatıma neşe, keyif, huzur ve bereketin hayırlısı gelsin...
HIDIRELLEZDE NELER YAPILIR?
Bereketi ve bolluğu simgeleyen Hızır aleyhisselamın dokunduğu yerlere ve eşyalara feyiz, bereket vereceğine inanılır. Bu nedenle yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Bazı kimseler de ateş yakıp, dilek dilerler. Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden atlarlar.
Hıdırellez gecesi en çok yapılan etkinliklerden biri ateşten atlamadır. Bunun sebebi de ateşten atlanıldığında hastalıklardan korunulacağına inanılmasıdır. Hıdırellezin en yaygın ritüelü budur ve ateşten atlamanın nazardan ve hastalıktan koruduğuna inanılır.
Hızır sopası
Bazı yerlerde hastalıklar, ağrılar için şifa olduğuna inanılan Hızır Sopası geleneği vardır. Bu sopa ağrı-sızı olan yerlere vurulursa ağrıların geçeceğine inanılır.
Baht açma törenleri
Hıdrellezde baht açma törenleri oldukça yaygın olarak uygulanır. Talih ve kısmet açtırmak isteyen genç kız ve kadınlardan yüzük, küpe gibi eşyalarını çömleğe atmaları istenir ve çömleğin üzerine su eklenerek ağzı kapatılır. Kapalı çömlek bir gece boyunca bir gül ağacının dibinde bekletilir. Ertesi günü bir araya toplanan kadınlar, çömleği ortaya koyarak maniler eşliğinde eşyaları çıkarmaya başlarlar. Bu törene İstanbul ve çevresinde “baht açma”, Denizli ve çevresinde “bahtiyar”, Yörük ve Türkmenlerde “mantıfar”, Balıkesir ve çevresinde “dağara yüzük atma”, Edirne ve çevresinde “niyet çıkarma”, Erzurum’da “mani çekme” adı verilir.
Yoğurt mayalama geleneği
Kütahya'nın Tavşanlı ilçesine bağlı Yörük köylerinde bir yıllık yoğurt mayası, Hıdırellez ve bu günü takip eden 2 gün süresince sabah ezanı ile tan ağarması arasındaki sürede doğadaki bitkilerin üzerinden toplanan çiy tanelerinden sağlanır.
Trabzon-Şalpazarı İlçesi'nde maya katılmadan yoğurt yapılır. Mayalama sıcaklığındaki sütün içine besmeleyle bir tahta kaşık konur. Bu şekilde elde edilen maya bir yıl kullanılır ve gelecek yıl tekrar değiştirilir.
BAHAR COŞKULU HIDIRELLEZ MESAJLARI 2023
Hıdırellez bereketiyle gelir, dileğin kabul olur inşallah. Bereketin ve yazın habercisi Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Yaz gelince dilekler bağlanır gül ağacına. Hızır (as) gelsin ağacınıza dileniğinizi kabul etsin, bereketiyle yüzünüzü güldürsün. Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Tuttuğun dilek gerçek olsun, hanenize mutluluk dolsun. Hıdırelleziniz kutlu olsun.
Aylardan Mayıs, günlerden Hıdırellez; gününüz hep güneşli talihiniz hep bol olsun. Hızır gününüz kutlu olsun.
Bahar geldi yaz geldi Hıdırellez zamanı geldi. Hızır (as) dileklerinizi kabul etsin, Hıdırellez bayramanız kutlu olsun.
Hıdırellez yaz kapısı, yedi gün sürer tipisi. Tuttuğun dilek gerçek olsun, Hıdırellez kutlu olsun.
Bayramlar coşkunun, sevinç ve mutluluğun zirveye çıktığı, dostluk ve kardeşlik duygularının pekiştiği özel günlerdir. Tarihimizde dostluğa, kardeşliğe hizmet eden ve doğa sevgisini temsil eden Hıdırellez bayramınızı kutluyor, bolluk, bereket ve sağlıklı günler diliyorum.
Hıdırellez'in coşkusunu hep birlikte yaşamak dileğiyle, tüm sevdiklerinizle birlikte sağlıklı ve mutlu bir bahar bayramı geçirmenizi dilerim.
Hıdırellez, doğanın yeniden canlandığı ve umutların yeşerdiği bir bahar bayramıdır. Bu özel günde, sevdiklerinizle birlikte mutlu ve huzurlu anılar biriktirmenizi dilerim.
HIDIRELLEZ BAYRAMI HAKKINDA MERAK EDİLENLER
Balkanlarda 'Aya Yorgi Günü', 'Herdeljez', 'Ederles/Ederlezi' adları ile de bilinen Hıdırellez, Ortadoğu, Orta Asya ve Anadolu’da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hıdırellez gününde dünyada sıkıntıya düşenlerin yardımcısı olan Hızır (AS) ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas’ın (AS) dünyada bir araya geldikleri gün olduğuna inanılır. Adı farklı toplumlarda farklı olarak anılsa, ritüelleri her coğrafyada ayrı olsa bile Hıdırellez, bolluk, bereket ve umudun simgesi olarak her yerde aynı niyetle kutlanır.
HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ
5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece taş alanlar için taşı veya taşlar ele alınıp tüm dilekler gözler kapalıyken olması istenen her ne varsa olmuş gibi canlandırmak gerekiyor. Taşı (Sitrin veya kuvars taşı) bir kenara alıp beyaz bir kağıda dileklerin hepsi çizilir. Sonrasında dileklerin yazıldığı kağıt yakılır. Kağıt külleriyle beraber taşlarınızı gül ağacının dibine gömüp üzerini sulanır.
Taş kullanmayanlar ise aynı şekilde tüm dileklerini çizip kağıdı yakarlar. Başka beyaz bir kağıda aşk için Venüs sembolü, sağlık için Eczane sembolü, para için para sembolü çizip kağıdı katlayıp gene Gül ağacına gömüp sulanır. Ritüel için ateş, su, toprak ve hava elementini kullanmak şarttır.
Daha Fazla Radyo için 
Daha Fazla Televizyon için 
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder