Yasal Uyarılar’ 
Telif Hakkı ‘UYAR VE KALDIR’
Faiz oranları yükseldiğinde, mal ve hizmetlerin daha pahalı hale gelmesine neden olur. Çünkü yüksek faiz ortamında borç para almak daha maliyetli hale gelir. Faiz oranı yüksekse, bir ev veya araba almanın maliyeti de daha yüksek olacaktır. Bu, tüketicilerin daha az harcama yapmasına neden olarak mal ve hizmetlere olan talebi azaltır. Talep azaldığında fiyatlar da düşer, bu da enflasyonu düşürür.
FAİZ ARTIRIMI NEDİR?
Merkez Bankaları ülkelerin para politikalarını belirler. Hem ne kadar para basılacağına karar verir hem de bankalara verilen borç paraların faizlerini belirlerler.Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde faiz silahı ısınan ekonomiyi soğutmak için kullanılır. Faizler yukarı çıkınca ekonomik aktivite yavaşlar dolayısıyla enflasyonun gerilemesi beklenir. Yüksek faizler büyüme politikalarını da olumsuz etkiler.
Faiz artırımlarının altında yatan en büyük sebeplerden birisi ödemeler dengesinde açık veren ülkelerin dışarından sıcak para girişini sağlayıp iç piyasayı rahatlatmak olarak görülürken bunun yanında bir başka büyük etkisi ise Türk Lirasının değerlenmesi anlamına gelir. Türk Lirası değerlendikçe kur yükselişinden kaynaklı maliyet enflasyonunun önüne geçilmiş olur. Sadece maliyet enflasyonu değil talep enflasyonunu da engellemiş olması beklenir.
FAİZ ARTIRIMI VE ENFLASYON
Faiz artırımının enflasyonun yükselişini durdurma etkisi beklenir. Faizlerin artması ile birlikte piyasada talep azalır, harcama eğilimi düşmeye başlar. Bunun nedeni TCMB bankalardan para talep ettiğinde yüksek faiz uygulamasına sebep olur. Bankalar daha fazla para toplamak için daha yüksek faiz uygulayarak müşterilerinin daha fazla para yatırmalarını sağlamak amacı ile faizleri yükseltir. Bu piyasada risksiz faize para yatırılıp harcama eğiliminden vazgeçilmesini sağlayıp, enflasyonun önü kesilmiş olur.
Faiz artırımlarının olumlu etkileri varken olumsuz etkilerinin de oldukça yüksek olduğu düşülmektedir. Yatırımları düşürmesi en büyük olumsuzluk olarak görülürken, enflasyonu düşürmesi olumlu etkisi olarak olarak görülebilir. Faiz artırıldığı zaman tüketimler azalırken tasarruflarda artış beklenir, kaynağın artmasıyla yatırımlar için kaynak bulmak oldukça kolaylaşır, tüketimlerde düşüş ile birlikte enflasyonda gerileme görülürken olumsuz sıralaması ise faizlerin artmasıyla yatırım maliyeti artmış olur, maliyet arttığı için yatırımları engeller, istihdam düşerken büyümenin de aynı şekilde düşmesi beklenir.
Faiz artınca dolar yükselir mi?
Faiz artması durumunda ülkeye döviz girişinin artması ile birlikte dolar kurunda düşüş beklenir.
Faizler artarsa ev ve araba fiyatlar ne olur?
Olası faiz artırımının ardından araç fiyatlarında düşüş yaşanabileceği ve yıl sonunda kampanyalı satışların gündeme gelebileceği belirtiliyor. Faizler enflasyon seviyesine çekildiğinde ev ve araba fiyatları düşer...
Yani faiz artarsa kur düşer ve ithalat ucuzlar, fiyatlar da düşer ama otomobilde vergi çok yüksek olduğu için konuta göre daha az düşer.9 Nis 2023
Ama olur da hükümet düşük faiz politikasından vazgeçerse kur gevşer, TL'nin değeri artar, bu da yeni zamların önünü keser. Yani fiyatlar düşmez ama çok artmaz da...
Yukarıda belirttiğin gibi eğer düşük faiz politikasından vazgeçilirse, enflasyonda da düşme olacaktır. Bu da otomobilin yatırım aracı olma cazibesini ortadan kaldıracaktır.
Not: Eğer faiz politikası değişmez, kur ve enflasyon artmaya devam ederse, mevcut durum yüksek fiyata araç alacak kimse kalmayana kadar bir süre daha devam eder.
Faiz artırması borsayı nasıl etkiler?
Faiz oranları yükseldiğinde, şirketlerin sermaye artırması da daha pahalı hale gelir. Örneğin ihraç ettikleri tahviller için şirketler daha yüksek faiz oranları ödemek zorunda kalır. Sermaye artırmayı daha maliyetli hale getirmek, yakın vadeli kazançların yanı sıra gelecekteki büyüme beklentilerini de engelleyebilir. Sonuç olarak, faiz oranları arttıkça ileriye dönük kar beklentilerinde de aşağı yönlü bir revizyon olabilir.
Bir şirketin büyümesini azalttığı veya daha az kârlı olduğu görülüyorsa ya daha yüksek borç giderleri ya da daha az gelir yoluyla gelecekteki nakit akışlarının tahmini miktarı düşecektir. Diğer tüm şartlar sabit kaldığında ise bu şirketin hisse senedi fiyatını düşürür.
Normal şartlarda faiz artışı, yatırımcılar nezdinde daha güvenli sabit getirili menkul kıymetlere yönelimi artırır. Çünkü faiz artışı demek şirketler için ek maliyet artışı demektir. Yani borsada düşüş getirir
Ancak finansal piyasalarda dalgalanma ve ekonomik bozulmanın arttığı bir dönemde faiz artışı ekonomiyi iyileştirmek için bir hamle olarak yorumlanır ve borsalara alım yönünde etki eder.
Bu bağlamda sektörel olarak da borçlanma maliyetlerindeki artışın buna kote şirketlerde kârlarını kısa bir süre olumsuz etkileyebileceğinden kısa süreli GYO, perakende, otomotiv sektörü hisseleri olumsuz etkilenebilir. Faiz artışları bankalar için ilk etapta artan kâr marjı olarak yorumlanabilir ama geri ödeme sorunlarının artması da bankalar için olumsuz etki edebilir. Bu nedenle bazı dönemlerde bankalarda sadece kısa vadede satışa sebep olduğu gözlense de orta ve uzun vade için artan kâr marjları ile banka hisselerinin yükseldiği görülmüştür. Geçmişe baktığımızda ise genel de geç kalınmış faiz artışlarının orta ve uzun vade de ekonomiyi iyileştirmeye yönelik bir adım olarak görüldüğü için borsalarda sıklıkla yükselişe sebep olmuştur.
Sonuç olarak bulunduğumuz ortamda borsadaki toparlamanın ivmesi yatırımcıları heyecanlandırırken güçlü faiz artışları ve kemer sıkma politikaları ilk etapta borsada düzeltmelere neden olabilir ama geçmiş veriler bunun için ciddi endişeler taşımaya gerek olmadığını gösteriyor. Çünkü 2018'den beri kopuk olduğumuz öngörülemez finansal politikalar daha şeffaf ve merkez bankalarıyla uyumlu hale getirilmeye çalışılıyor. Diğer taraftan ekonomiye olan güven yükseldikçe KKM'de bulunan 120 milyar dolarlık ciddi nakit kaynağının da finansal piyasalara yönelme durumu ilerleyen aylarda borsayı tetikleyebilecek önemli unsurlar arasında görülmeli. Bu çerçevede yüksek kur riskini 2017 itibarıyla terk etmeye başlayan şirketlerimiz bugün kur riskine karşı daha yönetilebilir durumda. Merkez Bankası kartları açık oynamaya karar verdi. Yani finansal piyasalar için güzel bir alan yaratıldığına inanıyorum. Bu keskin dönüş sonrası Merkez Bankasının atacağı adımları, yabancı fona yön veren büyük yatırım bankaları yakın takibe alarak raporlamaya başlayacaklar. Kısaca temiz bir sayfa açılmışken güvenilir politikaların sürdürülmesi en önemli takip unsuru olacaktır. Kredi notumuzu olumlu yönde etkileyebilecek ve sıcak paranın yeniden ülkemize talip olmasını sağlayacak tek kriter bu. İstikrar.
FAİZ ARTIRIMI VE İŞSİZLİK
Faiz artırımının istihdam piyasasına etkisinin olumsuz olma ihtimali yüksektir. Çünkü faizlerin artması demek yatırımların durması anlamına gelebileceği için risksiz yatırım varken risk alıp iş yeri açmak yatırımcıya zor gelecektir. Bunun neticesinde yüksek faizden yararlanmak daha avantajlı geleceği için işsizliği artırabilecek etken olarak görülebilir.
FAİZ ARTIRIMININ OLASI ETKİLERİ
– Enflasyon yüksek bir ihtimalle artar,
– Şirketler borç faizlerini ödeyebilmek için yatırımlarını kısarlar,
– İnsanlar birikim moduna geçerler,
– Borcu olanlar, daha büyük bir borç yükünün altına girerler,
– Bankalardan kredi alanlar zor duruma düşerler,
– İş kurmak isteyen insanlar, risksiz, emeksiz getiri olan bankalara parayı koyup vadeli hesabın getirisi ile geçinme yolunu seçerler, üretim azalır, doğal olarak bu da sanayi ve ekonominin yavaşlaması demektir.
Faiz artışının normal sonuçları şöyledir:
Faiz artar – tüketimden tasarrufa kayma olur – yatırımlar için kaynak bollaşır – tüketim azaldığı için talep düşer ve enflasyon düşer - faiz arttığı için yatırım maliyeti artar – kaynak bollaşmasına karşılık maliyet arttığı için yatırımlar azalır – ekonomik büyüme geriler – istihdam düşer.
Faizler arttiginda tasarruflar yukselir. Tasarrufun ekonomik anlamini hocanin eski yazilarindan ogrenebilirsiniz. Tasarruflarin artmasi bankalarin kredi verebilecekleri miktari arttirir. Tasarruflarin artmasinin gercek anlami ise bankalar dahil sermayedarlarin sermayelerini arttirmasidir. Kaba tabirle zenginin daha da zengin olmasidir.
Bu donemde yatirimlar duser ya da dusebilir en azindan sabit kalir, ancak bu biriken sermaye daha sonra faizin dusmesi ile kolaylikla yatirima donusur. Dogru ekonomi yonetimi bu dengeyi kurmaktan geciyor. Ne Japonya'daki gibi tasarruflari doruk noktaya cikartmak, ne de Turkiye'deki gibi yatirimlari doruk noktaya cikartip tasarruflari tuketmek gerekiyor. Denge kuruldugunda surdurulebilir buyume denen sey gerceklesiyor, aksi halde 2-3 sene fuze gibi buyuyup, buyume birden duruyor ve tum ekonominin dengesi bozuluyor. Bunun halka etkisi ise, buyumenin yuksek oldugu donemde kimse issiz kalmayacagini, her tarafta is oldugunu dusunuyor, gereksiz harcamalar yapiyor borclaniyor (orta gelir icin yeni ev, araba, alt gelir icin telefon vs.) daha sonra buyume durunca issiz kalip borcu birken bes oluyor. O yuzden faiz buyumeyi surdurulebilir kilmak icin bir aractir. Sadece buyume olsun diye degil, buyumeyi kontrol etmek icin kullanilir.
https://www.sozcu.com.tr/2018/ekonomi/faiz-artirimi-nedir-faiz-artiriminda-neler-olur-olasi-etkileri-nelerdir-oub1-2453753/
https://tr.investing.com/analysis/faiz-artarsa-borsa-duser-mi-200492124#:~:text=Normal%20%C5%9Fartlarda%20faiz%20art%C4%B1%C5%9F%C4%B1%2C%20yat%C4%B1r%C4%B1mc%C4%B1lar,Yani%20borsada%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BC%C5%9F%20getirir.
https://www.mahfiegilmez.com/2015/12/fedin-faiz-artrmasnn-olas-etkileri.html
Daha Fazla Radyo için 
Daha Fazla Televizyon için 
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder