Yasal Uyarılar’ 
Telif Hakkı ‘UYAR VE KALDIR’
Futbol, 11 oyuncudan oluşan iki takım arasında oynanan sportif bir oyun çeşidini oluşturuyor. Oyunda takımlar rakibin kalesine gol atmayı ve kendi kalesine gol atılmasını engellemeyi amaçlıyor. Maç esnasındaki pek çok durum, yapılan detaylı çalışmalar ve akılcı planlamalar ile maç öncesinde çok kez çalışılıyor.
Hızlı düşünme ve karar verme ile anlık başarı sağlanması, futbolun en büyülü yanlarından biri oluyor. İnisiyatif alan futbolcu veya teknik direktörlerle planın tersinde işleyen başarı kazanımları da oldukça fazla. Oyuncuların diziliş sisteminden hangi oyuncunun oyuna dahil olup olmayacağına kadar birçok konu, büyük bir ekip tarafından değerlendiriliyor. Oyunun kurallarını en ideal şekilde uygulayabilmek ve gözetebilmek için maç esnasında toplam dört hakem görev yapıyor. Bunlar, bir orta hakem, iki tane yardımcı/yan hakem ve bir tane de dördüncü hakemden oluşuyor.
Futbol Ne Zaman İcat Edildi?
Sizce basit gibi görünen ama sahip olduğu detay ve kurallar ile dünyanın en önemli sporlarından biri olan futbol ne zaman bulundu? Gelin, günümüzde her ülkeyi kasıp kavuran bu sporun bugünlere nasıl geldiğine bakalım!
Futbolun ilk varlığı, MÖ Çin’de “cuju” adı verilen bir spora kadar dayanıyor. Elleri kullanmanın yasak olduğu cuju, “tekme topu” anlamına geliyor. Antik Yunan ve Roma’da da ayakla oynanan ve elleri kullanmanın yasak olduğu sporların olduğu biliniyor. Günümüzdeki haliyle bilinen futbolu icat eden herhangi bir kişi bulunmuyor. Futbol, tarihte modern haliyle ilk olarak İngiltere’de, 1863 yılında The Football Association (Futbol Federasyonu)’ın kurulmasıyla oynanıyor. Yıllar içinde büyüyen federasyon birliği, futbolun gelişmesine ve bugünkü haline kavuşmasına öncü oluyor.
Futbol Saha Ölçüleri Nelerdir?
Futbol oyun kuralları ve saha ölçüleri futbol ile ilgili en merak edilen konuları oluşturuyor. Futbolcuların ve hakemin uçtan uca koşarak ilerlediği futbol sahası, her noktasıyla anbean seyircilerin görüş alanına giriyor. İzleyici ve taraftarlar, pas mesafeleri ve topun kaleye uzak kalması gibi birçok sebeple futbol sahasının ölçüsünü iyiden iyiye merak ediyor. Öyleyse, sizi daha fazla meraklandırmadan açıklayalım!
Futbol sahasının ölçüleri, International Federation of Football Association (FIFA) tarafından belirleniyor. FIFA standartlarına göre ölçülerin 105 metre x 68 metre (m) olması gerekiyor. Sahanın toplam alanı ise 7140 metrekare (m²) oluyor. Bilindiği gibi futbol sahası, tam ortada yer alan beyaz çizgi ile ikiye ayrılıyor. Yanlarda ve kale arkasında da belirlenmiş saha çizgileri yer alıyor. Buna bağlı olarak taç çizgisinin uzunluğunun 90 ile 120 m, kale çizgisinin genişliğinin ise 45 ile 90 m olması gerekiyor.
FUTBOLDA KALELERİN ÖLÇÜSÜ NEDİR?
Kaleler her iki kale çizgisinin üzerine ve tam ortasına yerleştirilir. Kale, zemine 90 derece dik iki direk ile bunları birleştiren ve zemine paralel olan bir üst direkten oluşur. iki kale direğinin arasındaki mesafe 7,32 m. üst direğin yerden yüksekliği de 2,44 m. olmalıdır.
Futbol Kuralları Nelerdir?
Futbol kuralları oyuna en heyecan katan noktalardan biri. Nitekim tüm sporlarda olduğu gibi futbolda da skorun ilerlemesi için her şeyin kurallara uygun olması gerekiyor. Aksi takdirde gol oldu sanılan vuruşların, tekrarlanması gereken atışların sayısı bir hayli fazla olabiliyor. Esasında maçın 90 dakika göz kırpmadan izlenmesinin en önemli sebeplerinden biri de bu, bir anda her şey tersine dönebilir!
Peki, maçın seyir zevkini artıran ve mantığa uygun ilerlemesini sağlayan futbol oyun kuralları neler olabilir? Gelin, International Football Association Board (IFAB – Uluslararası Futbol Birliği Kurulu) tarafından belirlenen kurallara bir an önce göz atalım!
Maç sahası ve zemini resmi koşullara uygun olmalıdır.
Maç esnasında sahada bulunabilecek oyuncu sayısı kaleci dahil olmak üzere her takımda toplam 11 kişidir.
Topun ağırlığı resmi ölçütlere ve kurallara uygun olmalıdır.
Bir takımdaki oyuncu sayısının yediden az olması durumunda maç başlatılamaz.
Oyuncuların takım arkadaşları ve hakemler tarafından ayırt edilebilmesi için her oyuncu ismi yazılı ve 1-99 arasında numaralandırılmış forma giymelidir.
Kalecinin forma rengi takımın tümünden farklı olmalıdır.
Yardımcı hakemler taç çizgisinin üzerinde, 4’üncü hakem saha kenarında bulunur.
Hakem maçı durdurduğunda top oyun dışı kalır.
Oyunun başlangıcında, gol ya da uzatmalardan sonra oyunu tekrar başlatmak için taç, kale, penaltı ve köşe atışları gibi başlama vuruşları yapılır.
Ofsayt nedeniyle oyun durduğunda yeniden başlama hakkı rakip takıma aittir.
Top kaleyi ya da taç çizgisini geçtiğinde oyun dışı kalır.
Maçta yapılan faul’lerin ardından oyuncular direkt veya endirekt serbest vuruş yapmak durumunda kalır.
Direkt serbest vuruşun gol sayılması için topun kimseye değmeden kaleye girmesi gerekir.
Endirekt serbest vuruşun gol sayılması için topun rakip takımdaki veya golu atan takımdaki oyunculardan birinin ayağına temas ederek kaleye girmesi gereklidir.
Topu yeniden oyuna sokmak için köşe ya da korner vuruşu yapılır.
Maçı yeniden başlatmak için yapılan vuruşlardan biri aut (out) vuruşudur. Eğer bu sırada top rakibin kalesine girerse hareket gol sayılır.
Maç sonunda eklenen uzatmalar maçın bitimine kadar olan durumlara bağlı olarak farklılık gösterir.
Oyunda ihlal yapan oyuncular hakem tarafından sarı ve kırmızı kart görür. Sarı kart uyarı niteliğindedir. İki sarı kart, bir kırmızı kart anlamına gelir ve oyuncu oyun dışı kalır. Kırmızı kart ise oyuncuyu maçtan doğrudan ihraç eder ve bir sonraki maçta oynama hakkını elinden alır.
Sarı ve kırmızı kart maçta aktif oynayanların yanı sıra yedek oyunculara ve teknik ekibe de gösterilebilir.
Futbol Maçı Ne Kadar Sürer?
Futbol maçları toplam 90 dakika sürüyor. 45’er dakikalık iki devrenin arasında 15 dakikalık dinlenme süresi bulunuyor. Maç bitiminde ise hakemler tarafından gereklilik durumunda uzatma süresi veriliyor. Uzatmalar, maç sırasında yaşanan sakatlık vb. durumlarda kaybedilen sürenin hesaplanmasına göre belirleniyor.
En Önemli Futbol Terimleri Nelerdir?
Maç izlediğiniz bir anda veya futbol konuşulan bir masada anlamını bilmediğiniz birçok kelime duyabilirsiniz. Bu da sizi izlediğinizi anlama ve sohbete katılma noktasında oldukça fazla zorlayabilir. Hatta o anlarda çevrenize malum soruyu sorma ihtimaliniz de çok yüksektir: “Ofsayt nedir?”
Hatta bununla da sınırlı kalamayabilirsiniz, içinizden bir ses ardı arkası kesilmeden “Santrfor nedir? Peki, endirekt serbest vuruş nedir?” gibi birçok soru sorabilir. Bu sebeple en ideali, futbol terimlerini öğrenmek ve bu spordan alacağınız keyfi artırmak!
Futbol Terimleri ve Anlamları Nelerdir?
Ofsayt: Hücum eden takımda pas verilirken, topun pas veren oyuncunun ayağından çıktığı anda pası alacak olan oyuncu ile kaleci arasında rakip takımdan bir oyuncu bulunmaması durumu.
Santrfor: Orta uç oyuncusu.
Endirekt serbest vuruş: Bir takımın oyuncusuna yapılan faul sonucu oyuncunun takımına verilen vuruş hakkı.
Markaj: Rakip takımın oyuncusunun top kontrolünü ayakla ya da vücut hareketleriyle engelleme durumu.
Frikik: Yapılan faul sonrası kullanılan vuruş, serbest atış.
Penaltı: Defans takımının ceza sahası içerisinde yaptığı faul sonrası rakip takımın hak kazandığı vuruş.
Asist: Takım arkadaşına verilen pasın gol ile sonuçlanması.
Out (aut): Topun herhangi bir oyuncu tarafından saha dışına çıkarılması.
Taç: Yan çizgilerden çıkan topun el ile baş üzerinden verilen pas ile oyuna sokulması.
Röveşata: Yüksekten gelen topa, oyuncunun yerden yükselerek sırtı aşağı bakacak şekilde geriye doğru yaptığı vuruş.
Korner: Topun savunmadaki takım oyuncusundan kendi kalelerinin yer aldığı kale çizgiden dışarıya çıkması, köşe vuruşu.
Teknik Direktör
Teknik direktör, oyuncuların saha içinde ve dışındaki yöneticisi olarak tanımlanır. Takımın saha içerisindeki stratejisini onlar belirler. Aynı zamanda oyuncuların psikolojileriyle, antrenmanlarla ya da basın ilişkileriyle de onlar ilgilenir. İyi bir takımın, mutlaka işini iyi yapan bir teknik direktörü bulunur.
Yedek Oyuncular
Futbol sahasının yan kısımlarında yedek kulübesi bulunur. Teknik direktörler, teknik direktör yardımcıları, tercümanlar, sağlık ekibi ve yedek oyuncular burada bulunur. Buradaki oyuncular, sakatlanma ihtimaline karşı ya da rotasyon planı doğrultusunda diğer oyuncuların yerine sahaya girebilir. Her takımın bir maç içerisinde 3 kez değişiklik yapma hakkı vardır. Resmi olmayan maçlarda değişiklik hakkı önceden hakeme bildirilerek artırılabilir.
Transfer
Transfer; profesyonel bir futbolcunun, bir takımdan ayrılıp başka bir takımla sözleşme imzalama durumu olarak tanımlanır. Bu süreç, transfer dönemlerinde yapılır. Futbolcular, bir takıma kiralık olarak da transfer olabilirler.
Hakemler
Futbol oyununda 4 adet hakem bulunur. Bunlar; orta hakem, iki adet yan hakem ve bir de dördüncü hakemden oluşur. Bu hakemler, maç içindeki sert hareketlere ya da kural dışı durumlara müdahale ederek 90 dakikayı yönetirler. Teknolojinin ilerlemesiyle bu hakemlerin yanı sıra bir de VAR hakemleri maçlarda görev almaya başladı. VAR hakemleri; yeşil sahanın dışında, oyunun canlı olarak yansıtıldığı ekranlar bulunan bir odada maçı izlerler. Oyunun seyrini değiştirecek durumlar olduğunda mikrofon aracılığıyla orta hakemle iletişim kurup oyuna müdahale edebilirler. Orta hakem, duruma göre pozisyonu izler ve son kararı verir.
Korner ve Taç
Futbol oyunu, belirli bir alan içerisinde oynanır. Bu alanın oynandığı yeşil sahanın ölçüsü FIFA standartlarına göre belirlenir. Eğer top, bu yeşil saha sınırları dışarısına çıkarsa oyun durur.
Topun, sahanın yan taraflarından çıktığı durumlarda taç kullanılır. Top dışarı çıkmadan önce en son hangi takımın oyuncusuna temas ettiyse, diğer takım topu eliyle yeşil saha çizgisinden oyuna sokar.
Eğer top sahanın enlemesine olan sınırlarından çıktıysa; yine aynı şekilde rakip takım topu sahanın köşesinden, ayak kullanarak oyuna sokar.
Penaltı ve Frikik
Maç esnasında kural dışı bir pozisyon yaşandığında rakip takım serbest atış kullanılır. Söz gelimi faul ya da elle müdahale söz konusu olduğunda hakem penaltı ya da frikik için düdüğünü çalabilir.
Ceza sahası dışında yaşanan pozisyonlarda frikik kullanılır. Bu durumda kural dışı harekette bulunan takımın rakip oyuncusu, kural dışı davranışın yaşandığı bölgeden serbest atış kullanır. Frikik atışı esnasında topla kale arasında oyuncular bulunabilir.
Penaltı, ceza sahası içinde yapılan müdahalelerde kullanılır. Bu atış esnasında kaleci ve top arasında oyuncu bulunmaz. Penaltı atışının kullanımı sırasında, kalecinin en az bir ayağının kale çizgisine basması gerekir.
Ofsayt
Bir takım atağa çıkarken; en öndeki futbolcuya atılan pas esnasında, en öndeki futbolcu rakip kaleye, toptan ve sondan ikinci oyuncudan daha yakınsa bu pozisyon ofsayt olarak değerlendirilir. Ofsayt pozisyonlarında düdük çalar, hakem bayrağını havaya kaldırır ve oyun durur. Top rakip takıma geçer. Bu kuralın amacı, kolay yoldan gol atmanın önüne geçerek oyunun seyir zevkini yükseltmek olarak düşünülür.
Fauller ve Kartlar
Oyun esnasında rakip takım oyuncularına yapılan müdahaleler faul olarak değerlendirilir. Eğer yapılan müdahale rakip oyuncudan önce topa dokunma suretiyle yapıldıysa faul olmayabilir. Futbolda yapılan faullerin ceza olarak karşılığı bulunur. Sert müdahaleler, hakemin inisiyatifine de bağlı olarak sarı kart ile cezalandırılır. Bir maçta iki kez sarı kart gören oyuncu, oyundan atılır. Daha sert müdahaleler ise direkt kırmızı kartla, yani oyundan atılmayla sonuçlanır. Kırmızı kart ya da ayrı maçlarda toplam 4 defa sarı kart gören oyuncular bir sonraki maçta kadro dışı kalırlar. Maç içerisinde başka bir oyuncuya ya da hakeme karşı hakaret, küfür ya da şiddet içeren davranışlarda bulunmak da oyundan atılmak için bir sebep olabilir.
VAR (Video Hakem Uygulaması)
VAR uygulaması, futbola 2018 senesinde giren bir teknoloji. Bu uygulama, maç esnasında hakemin tereddütte kaldığı durumlarda ya da oyuncuların yoğun itirazda bulunduğu pozisyonlarda başvurulan bir iletişim sistemi. Var odası hakemleri maçı canlı olarak izler ve belirsiz pozisyonlarda iç saha hakemine yardımcı olurlar. Bu uygulama, oyunun akıcılığını yavaşlattığı için pek çok eleştiriye maruz kalıyor.
Profesyonel Futbol Topları Hangi Standartları Karşılamalıdır
Bazı turnuvalarda farklılık gösterebilse de profesyonel futbol toplarının belirli standartları vardır. Profesyonel futbol maçlarında kullanılan topların FIFA tarafından belirlenen standartlara uygun olması gerekir. Bir futbol topunun şu standartlarda olması gerekmektedir: Topun çevresi standart olarak 70 santimde büyük, 68 santimden ise küçük olmamalıdır. Bu değerler 27-28 inç aralığına denk gelmektedir. Bir futbol topunun boyutu, yönetmelikte belirtilen 5 numaralı standart bir top için kabaca 22 cm çapındadır. Yönetmelikteki kurallar, 5 numara bir topun çevresinin 68 ila 70 cm olması gerektiğini belirtir. Bunun ortalamasını 69 cm olarak alarak, ardından 69'ü π sayısına bölerek bir topun çapını hesaplayabiliriz, sonuç ise yaklaşık 22 cm olmaktadır. Futbol toplarının ağırlıkları en az 410 en fazla ise 420 gram arasında olmak zorundadır. Profesyonel futbol toplarının iç basınçları ise; deniz seviyesinde 0,6-1,1 atm arasında olmak durumundadır.
Daha Fazla Radyo için 
Daha Fazla Televizyon için 
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder