Hastalık, hızlıca müdahale edilmemesi durumunda saatler içinde ölüme neden olabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), kolera salgınının küresel ölçekte kötüleştiğini ve ölüm oranlarının hızla arttığını açıkladı.
31 ülkede salgın olduğuna dikkat çeken DSÖ, salgınların ölçeği, şiddeti ve birbirine bağlı yapısı nedeniyle yayılma riskinin hem ülkeler içinde hem de ülkeler arasında oldukça yüksek olduğunu belirtti. Kuruluş, özellikle çatışmalar ve yoksulluk gibi faktörlerin durumu daha da ağırlaştırdığına işaret etti. Kırsal ve selden etkilenen bölgelerdeki yetersiz altyapı, bakterilerle kirlenmiş su ve gıda aracılığıyla bulaşan hastalığa karşı savunmasız bir ortam oluşturuyor. Kolera, hızlı müdahale olmadan saatler içerisinde ölümcül hale gelebiliyor; ancak ağızdan sıvı takviyesi ve ileri vakalarda antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınabiliyor.
DSÖ’nün 1 Ocak-17 Ağustos 2025 tarihleri arasında topladığı verilere göre dünya genelinde 409 bin 222 kolera veya akut sulu ishal vakası ve 4 bin 738 ölüm kaydedildi. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla vakalar yüzde 20 azalırken, ölüm oranlarında yüzde 46’lık bir artış yaşandı.
Kolera, uzun yıllar ciddi vaka bildirimi olmayan bazı ülkelerde yeniden görünür hale geldi. Özellikle Kongo Cumhuriyeti ve Çad bu konuda öne çıkıyor; bu ülkelerdeki vaka ölüm oranları sırasıyla yüzde 7,7 ve yüzde 6,8 gibi yüksek seviyelerde seyrediyor. DSÖ ayrıca sağlık sistemlerinin kırılgan olduğu bölgelerde salgınların kontrolünün daha da zorlaştığını vurguladı. Çatışmalar, kitlesel göçler, doğal afetler ve iklim değişikliğinin salgınları artırdığına dikkat çekildi. Kırsalda ve sel bölgelerinde yetersiz altyapı ile sınırlı sağlık hizmetleri tedaviye erişimi geciktirirken, sınır ötesi yayılma salgın yönetimini daha karmaşık hale getiriyor.
DSÖ, kolerayla mücadele için güvenli içme suyu erişimi, hijyen ve sanitasyonun sağlanmasının temel öncelik olduğunun altını çizdi. Salgınların önlenmesi adına güçlendirilmiş gözetim, etkin vaka yönetimi, su ve sanitasyon girişimleri (WASH), aşılama kampanyaları ve uluslararası iş birliği çağrısında bulunuldu.
Afrika Hastalık Kontrol Önleme Merkezi ile ortak hareket eden DSÖ, 26 Ağustos’ta Afrika için Kıtasal Kolera Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Planı 1.0’ı devreye soktu. Bu plan, Afrika devlet başkanlarının kolerayı kıtasal bir öncelik olarak ele alması ve 2030’a kadar salgınları kontrol altına alma taahhütlerini içeren bir süreci destekliyor.
DSÖ verilerine göre 2025 yılı itibarıyla en fazla vaka Doğu Akdeniz Bölgesi’nde (230 bin 991 vaka, 6 ülke) ve Afrika Bölgesi’nde (172 bin 750 vaka, 23 ülke) gördü. Buna karşılık koleradan kaynaklanan ölümlerin en yüksek olduğu bölge Afrika Bölgesi olarak öne çıkıyor (3 bin 763 ölüm).
Kolera salgınları özellikle Çad, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Güney Sudan ve Sudan’da ciddi etkiler yaratıyor. Bu bölgelerde yüksek bulaşma ve ölüm oranlarının yanı sıra sağlık hizmetlerine erişimde büyük zorluklar yaşanıyor.
Son olarak DSÖ, farklı ülkelerin kullandığı vaka tanımlamaları ve raporlama yöntemleri nedeniyle mevcut verilerin sınırlı olabileceğini belirtti. Bu durum gerçek vaka sayısının muhtemelen açıklanan verilerden daha yüksek olduğunu gösteriyor.