Halkbank'ın ABD deki cezaya itiraz talebine ret

ABD Yüksek Mahkemesi, Türkiye'nin devlet bankası Halkbank'ın itirazını reddederek bankanın İran'a yönelik yaptırımları delme iddialarına ilişkin cezai soruşturmanın devam etmesine onay verdi. Halkbank, bu gelişme üzerine Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) bir açıklama yaptı.

Yüksek Mahkeme, Halkbank'ın egemenlik dokunulmazlığı kapsamında kovuşturmadan korunma talebini değerlendirmeyi kabul etmeden konuyu sonuçlandırdı. Bloomberg News'e göre, bu karar, Türkiye'nin durumu yönetilebilir bir para cezası ile çözmeyi beklediği bir dönemde alındı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuyu kısa bir süre önce Beyaz Saray'da dönemin ABD Başkanı Donald Trump ile görüştüğü bildirildi.

Savcılar, Halkbank'ın yaklaşık 20 milyar dolarlık kısıtlanmış İran fonlarının serbest bırakılmasına yardım ettiği ve en az 1 milyar doları ABD'nin finansal sistemi üzerinden akladığını ileri sürüyor. Bu durumun ardından Bloomberg Intelligence analisti Elliott Stein, Halkbank için en uygun seçeneğin Trump yönetimiyle 1 ila 2 milyar dolar arasında maliyetle bir uzlaşmaya gitmek olabileceğini değerlendirdi.

İtiraz, Yüksek Mahkeme'nin 2023 yılında verdiği ve Halkbank'ın yabancı devletlere dokunulmazlık tanıyan 1976 tarihli bir federal yasa tarafından korunmadığı yönündeki karara dayanıyordu. Son başvurusunda Halkbank, hakimler tarafından oluşturulan örf ve adet hukuku çerçevesinde dokunulmazlığa hak kazandığını savundu. Banka, "Tarihte hiçbir mahkeme, ticari faaliyet içeren davalarda dahi, egemen bir devletin resmi aracını cezai olarak yargılamamıştır" iddiasında bulunmuştu. Ancak bu argümanlar federal temyiz mahkemesi tarafından Ekim ayında reddedildi.

Hakan Atilla

Trump yönetimi ise yüksek mahkemeyi itirazı ele almamaya çağırarak Halkbank'ın iddiasının tarihsel dayanaklardan yoksun olduğunu savundu. Yönetim, "Son 70 yıldır federal hükümet, yabancı devletlerin sahip olduğu şirketlere federal ceza yetkisi uyguluyor" şeklinde görüş belirtti.

Halkbank, ABD Yüksek Mahkemesi'nin kararı hakkında KAP'ta yaptığı açıklamada, hukuki sürecin henüz tamamlanmadığını ve olağan şekilde ilerlemeye devam edeceğini belirtti. Banka ayrıca yasal haklarını sonuna kadar kullanacağını ve ABD ile Türkiye arasında uzlaşmaya yönelik görüşmelerin olumlu şekilde sürdüğünü vurguladı.