Amsterdam’da, Avrupa Merkez Bankası yetkilisi Klaas Knot’un veda etkinliği çerçevesinde düzenlenen bir panelde görüşlerini paylaşan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, Türkiye’de yastık altındaki altın stoklarının değerinin yaklaşık 500 milyar doları bulduğunu ifade etti. Karahan, bu durumun enflasyonla mücadeleyi zorlaştırdığını belirtti.
Konuşmasında servet etkisine değinen Karahan, bu etkinin tüketim eğilimini artırabileceğini söyledi. Öte yandan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Eylül ayında TÜFE’deki yükselişi don ve kuraklık gibi faktörlerle açıklarken, uzmanlar bu unsurların sorunun temelini tam olarak yansıtmadığını dile getiriyor. İç talebin büyümesine yönelik etkin bir çözümün henüz bulunamayışı, enflasyonla mücadeledeki temel bir engel olarak öne çıkıyor. Üstelik vatandaşların enflasyon beklentisi TÜİK verilerinin iki katı seviyesinde seyrederken, negatif reel faiz ve düşük tasarruf eğilimi durumu daha da karmaşık hale getiriyor. Kamu tarafının enflasyondaki katılığı öncelikli bir sebep olarak ele almaması ve bütçe politikalarıyla yeterince destek sağlamaması, bu mücadelenin sonuçlarının etkisiz kalmasına yol açıyor.
Karahan, altın talebinin enflasyonist baskıya katkı sağladığına işaret ederek, “Altın talebi enflasyonla mücadelede zorluk çıkarıyor” dedi. Bununla birlikte, küresel çapta doların rolünün sorgulanmaya başladığını hatırlatan Merkez Bankası Başkanı, zayıf doların genelde gelişmekte olan ülkeler için olumlu etki sunduğunu ancak Türkiye’deki yüksek altın talebinin bu olumlu etkinin azalmasına neden olduğunu vurguladı. Karahan ayrıca para politikalarının sıkı tutulması gerektiğini de dile getirdi.
Ancak Karahan’ın açıklamaları uluslararası piyasalarda farklı görüşlerle değerlendirildi. BlueBay Asset Management kıdemli stratejisti Tim Ash, vatandaşların altın tasarrufu yapma eğiliminin eleştirilmesinin yanlış bir mesaj olduğunu savundu. Ash, Türkiye’de enflasyonun kalıcı yüksek seyretmesinin ardındaki iki ana sebebi şu şekilde sıraladı: son enflasyon verilerinin beklentilerden kötü sonuçlanması ve TCMB’nin faiz indirimine erken başlaması. Bu faktörlerin TCMB’nin 2023 yıl ortasında kazandığı güvenilirliği ciddi ölçüde zedelediğini belirten Ash, doğru mesajın enflasyonun kararlılıkla hedef alınması olduğunu vurguladı. Ayrıca yapışkan yüksek enflasyonla karşı karşıya olunsa da, gerekirse faiz artırımları dahil her adımın atılmasının şart olduğunu ifade etti.
Londra merkezli Capital Economics’ten gelişmekte olan piyasalar ekonomisti Jason Tuvey ise farklı bir görüş ortaya koyarak TCMB’nin gelecekte faiz indirimlerine devam edebileceğini öne sürdü. Tuvey, manşet enflasyondaki yükselişin dikkatli olunması gerektiğinin göstergesi olduğunu belirtirken, çekirdek enflasyondaki düşüşün TCMB için güven verici olabileceğini kaydetti. Paylaştığı notta Tuvey, temel fiyat baskılarındaki gevşemenin devam etmesi halinde TCMB’nin önümüzdeki toplantılarda ek 250 baz puanlık faiz indirimi yapacak yeterli güvene sahip olabileceğini dile getirdi.