ABD Başkanı Donald Trump ile Federal Rezerv (Fed) arasındaki gerilim giderek tırmanıyor. Uzun bir süredir Fed’i ve Başkan Jerome Powell’ı, faiz oranlarını yeterince hızlı düşürmedikleri gerekçesiyle eleştiren Trump, tansiyonu artırarak Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook’u görevden alma girişiminde bulundu. Bu adım, Fed’in bağımsızlığının tehlikeye düşebileceği yönünde ciddi endişeleri beraberinde getirdi. Şimdi tüm dikkatler, Fed'in Eylül ayında açıklayacağı faiz kararına yönelmiş durumda. İşte kritik tarihler ve sürecin detayları:
FED FAİZ KARARI NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
Fed’in faiz kararı 16-17 Eylül tarihlerindeki toplantının ardından, 17 Eylül günü Türkiye saatiyle 21.00’de duyurulacak.
2025 TEMMUZ FED FAİZ KARARI NEYDİ?
ABD Merkez Bankası (Fed), 2025 yılının beşinci faiz kararını piyasa beklentileri doğrultusunda açıkladı. Buna göre politika faizi yüzde 4.25-4.50 aralığında sabit bırakıldı. Geçtiğimiz yıl Aralık ve Kasım aylarında 25 baz puanlık faiz indirimine giden Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), Eylül ayında faizi 50 baz puan düşürmüştü. Ancak 2025 yılı boyunca yapılan tüm toplantılarda politika faizinde değişikliğe gidilmedi.
TRUMP VE COOK ARASINDA GERİLİMİN DERİNLEŞMESİ
Lisa Cook’un görevden alınma sürecini ateşleyen olaylar, Federal Konut Finansmanı Ajansı (FHFA) Direktörü Bill Pulte’nin Cook’u “mortgage sahteciliği” ile suçlayan bir mektubu Adalet Bakanlığı’na göndermesiyle başladı. Pulte, Atlanta’daki bir apartman dairesi ile Michigan’daki bir evi aynı anda birincil ikametgah olarak gösterip uygun olmayan şekilde düşük faiz oranları elde ettiğini iddia etti. İddialarını geçtiğimiz hafta sosyal medyada paylaşan Pulte, Cook’un bu durum nedeniyle soruşturulması gerektiğini savundu.
Trump ise Pulte’nin iddialarını kendi sosyal medya hesabından paylaşarak, “Cook görevi bırakmalı.” açıklamasında bulundu. Aynı gün basına demeç veren Lisa Cook, Pulte’nin öne sürdüğü suçlamaların Fed’deki görevine başlamadan en az dört yıl önceki bir mortgage başvurusuna dayandığını ve bu suçlamalar nedeniyle istifa etmeyi düşünmediğini ifade etti. Cook, mali geçmişi hakkındaki soruları ciddiye aldığını ve gerçeğin ortaya çıkması için gerekli belgeleri topladığını söyledi.
Cuma günü gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, Lisa Cook’un görevden alınıp alınmayacağına ilişkin “Yaptığı şey yanlış. İstifa etmezse onu görevden alacağım.” ifadelerini kullandı. Ancak Trump’tan önce hiçbir Amerikan başkanı Fed Yönetim Kurulu’ndan bir üyenin görevden alınması için girişimde bulunmamıştı.
COOK’UN HUKUKİ MÜCADELESİ
Lisa Cook, görevinden ayrılmayı reddederek Amerikan ekonomisine katkı sağlamaya devam edeceğini belirtti. Avukatı Abbe Lowell ise Trump’ın Cook’u görevden alma teşebbüsüne karşılık bir dava açılacağını duyurdu. Lowell, bu adımın yasal veya gerçekçi bir dayanağı olmadığını öne sürerek Trump’ın Fed Yönetim Kurulu Üyelerini görevden alma yetkisine sahip olmadığını vurguladı.
Uzmanlar ise mevzuata göre bir Fed Yönetim Kurulu üyesinin görevden alınabilmesi için “görevi kötüye kullanma” veya “ihmal” gibi gerekçelerin kanıtlanmış olması gerektiğine dikkat çekiyor. Lisa Cook’un Fed’deki görevi öncesindeki işlemleriyle ilgili ortaya atılan iddiaların hukuki açıdan bu nitelikleri taşımadığı belirtiliyor.
Faiz İndirimine Yönelik Baskılar Artıyor
Trump, faiz oranlarını düşürme politikası izleyen bir ismi Fed başkanlığına getirme arzusunu dile getirirken, bu görev için potansiyel adaylar kamuoyunda konuşulmaya başlandı.
Powell'ın görevden alınma ihtimalinin yoğun bir biçimde tartışıldığı süreçte, Fed’in merkez binası yenileme projesi ve projenin maliyetine dair yanlış beyanda bulunduğu yönündeki iddialar, Powell’ı görevden almak için gerekçe olarak değerlendirilebilecek unsurlar arasında yer aldı.
Bu gelişmelerin ardından Trump’ın geçtiğimiz ay söz konusu projeyi yerinde incelemesi, yaklaşık 20 yıl sonra bir ABD Başkanı’nın Fed binasını ziyaret etmesiyle dikkat çekti.
📌 Not: yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz.
Etiketler
Ekonomi