Özel Tüketim Vergisi'nde (ÖTV) yapılan düzenlemelerin üzerinden geçen bir ayın ardından, ikinci el araç piyasasında bu değişikliklerin etkileri görünür hale geldi. Sektör temsilcileri, sonbahar döneminde hareketlilik yaşanabileceğini öngörürken, fiyatların artabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. İkinci el araç satışlarıyla ilgilenen yetkililer ise 2025 yılının sonunda bu alanda tüm zamanların rekorunun kırılabileceğini tahmin ediyor.
Geçtiğimiz Temmuz ayında, otomobil ve hafif ticari araçlara uygulanan ÖTV'de son yılların en büyük revizyonlarından biri gerçekleşti. Yeni düzenlemeyle, yerli üretim otomobillerin vergi oranları düşerken özellikle elektrikli modeller başta olmak üzere ithal araçların vergilerinde artış yaşandı.
24 Temmuz itibarıyla yürürlüğe giren ÖTV değişikliği sonrası, kamuoyunda en çok merak edilen konulardan biri düzenlemenin ikinci el araç piyasasına nasıl yansıyacağı oldu. Bu sorunun sektör temsilcileri tarafından değerlendirildiği raporlar ise dikkat çekiyor.
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, ÖTV düzenlemesinin otomotiv pazarında bir hareketlilik yarattığını belirtti. Düzenleme sonrası özellikle 1600 cc üzerindeki motor hacmine sahip üst segment araçlarda fiyat artışları gözlemlendiğini ifade eden Erkoç, bu artışın ikinci el piyasasına da yüzde 6-7 oranında yansıdığını açıkladı. Öte yandan, 1600 cc motor hacmine kadar olan araçlarda herhangi bir fiyat artışı olmaması nedeniyle orta gelir grubunun en çok tercih ettiği bu segmentte tüketicilerin lehine bir tablo oluştuğunu dile getirdi.
Erkoç, yılın en durgun dönemlerinden birinin yaşandığını vurgulayarak şu değerlendirmelerde bulundu: "Yaz aylarında vatandaşlarımızın çoğu memleketlerinde veya yazlıklarında bulunduğu için piyasadaki talep doğal olarak düşük seyrediyor. Eylül ayı itibarıyla okulların açılmasıyla birlikte ailelerin eğitim masrafları ve kış hazırlıkları gündeme gelecek. Bu durumun tüketicilerin bütçelerini otomobil satın almak yerine temel ihtiyaçlara yönlendirmesi bekleniyor. Ancak sonbaharla birlikte piyasanın yeniden hareketlenmesi muhtemel. Özellikle döviz kurlarındaki dalgalanmalar, küresel ekonomik gelişmeler ve Türkiye'deki finansal politikalardaki değişimler araç fiyatlarını doğrudan etkileyecek faktörler olacak. Orta segmentte fiyatların sabit kalması ise tüketiciler açısından önemli bir fırsat sunuyor."
VavaCars: Fiyatlar ve Talepte Artış Eğilimi
İkinci el araç piyasasında faaliyet gösteren VavaCars'ın yapay zeka destekli fiyat endeksine göre Temmuz 2025'te ikinci el araç fiyatları bir önceki aya kıyasla %1,9 oranında yükseldi.
VavaCars Ticari Grup Başkanı Serdıl Gözelekli, yılın başından itibaren fiyatlarda sınırlı bir artış trendi gözlendiğini belirtti. Yeni ÖTV düzenlemesinin sıfır araç fiyat dengelerini değiştirdiğini ve ikinci el pazarında hareketlilik yarattığını ifade eden Gözelekli, tüketicilerin satın alma kararlarında ise halen temkinli davrandığını söyledi. ÖTV indirimi konusunda net sinyaller olmasa da bu beklentinin alımları öteleyebildiğine dikkat çekti.
Gözelekli, ikinci el pazarında dengeli ve kademeli bir toparlanma yaşandığını belirtirken, yaz sezonunun sona ermesiyle birlikte fiyatlar ve talep tarafında yukarıya doğru değişimlerin görülebileceğini öngördü. Özellikle 5 yaş ve üzerindeki araçlara yönelik talebin arttığını vurgulayan Gözelekli, sıfır kilometre araçlar için yapılan kampanyaların düşük kilometreli ikinci el araçlarda fiyat baskısı yarattığını da ekledi.
Otomobilen: Yıl Sonunda Rekor Satış Beklentisi
Habere göre, Otomobilen Genel Müdürü Kenan Bilirgen de ÖTV düzenlemesinin ardından fiyat seviyelerinde genel bir artış yaşandığını ifade etti. Bilirgen, ÖTV artışından özellikle C, D segment, SUV, elektrikli ve premium araçların etkilendiğini ve bu sebeple ikinci el fiyatlarının sıfır liste fiyatlarına paralel olarak arttığını belirtti.
Bilirgen, yılın ilk yedi ayında döviz kurunda %29’luk artış ve kümülatif enflasyonda %19’luk yükselişe rağmen ikinci el araç fiyatlarının %13-14 seviyelerinde arttığını ifade etti. Döviz kuru ve ÖTV etkilerinin sıfır araç fiyatlarına hızla yansırken, ikinci el fiyatlarının daha sınırlı ve kademeli olarak artış gösterdiğine dikkat çekti. Ayrıca ikinci el araçların sıfır araçlara kıyasla tüketici açısından daha avantajlı olduğunu belirterek, yıl sonunda toplamda 9 milyonun üzerinde ikinci el araç satışıyla rekor kırılmasını beklediklerini söyledi.
Cardata: Stabil Bir Piyasa Görünümü
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın ise, 24 Temmuz’da yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesinin otomotiv sektöründe önemli fiyat değişikliklerine neden olduğunu kaydetti. Yalçın’a göre düzenlemenin ardından sıfır kilometre araç fiyatlarında ortalama %8’lik bir artış görüldü.
Binek otomobillerde %7, SUV modellerde %8 ve hafif ticari araçlarda ise %9 oranında fiyat artışı yaşandığını belirtti. ÖTV düzenlemesinin yanı sıra döviz kurlarındaki yükseliş ile artan maliyetlerin markaların rutin fiyat güncellemelerine yansıdığını da ekledi.
Sıfır araç fiyatlarındaki değişikliklerin ikinci el piyasasına hızla yansımadığının altını çizen Yalçın, piyasa analizlerine dayanarak sıfır kilometre araç fiyatlarındaki artışların genellikle yaklaşık bir ay gecikmeli olarak ikinci el piyasasına etkilediğini ifade etti. ÖTV düzenlemesinin ardından kısa bir süre geçmesine rağmen, Ağustos ortası itibarıyla ikinci el araç fiyatlarında yalnızca yüzde 1,5 oranında bir artış yaşanması, bu pazarın şu anda sıfır kilometre araçlara göre daha stabil bir seyir izlediğini ortaya koyuyor.
Özellikle ÖTV düzenlemesinin etkilerinin izlendiği ikinci el araç sektöründe, son dönemde alternatif finansman yöntemlerinin daha sık tercih edilmeye başlandığı görülüyor. Yüksek kredi faiz oranları ve kısa vade seçenekleri, senetli alışveriş ve tasarruf finansman modellerine olan talebi artırdı.
Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, senetli satışların arttığını belirterek finansmana erişimdeki mevcut zorluklara dikkat çekti. Karakaş’a göre, BDDK düzenlemeleri özellikle yüksek fiyatlı araçlarda finansmana ulaşımı güçleştiriyor. Bu durum hem tüketiciler hem de satıcılar açısından düzenlemelerin esnetilmesine yönelik büyük bir beklenti yaratıyor. Araçların minimum kasko değerinin yüzde 70’ine kadar finansman sağlanması ve vade süresinin 36-48 ay aralığına çıkarılması, sektörde olumlu bir dönüşüm sağlayabilir. Aksi takdirde senetli sistemlerin ve kayıt dışı işlemlerin oranının artmasıyla birlikte sektör ve tüketiciler için risklerin çoğalması kaçınılmaz hale gelebilir.
Otomerkezi.net’in güncel araştırmalarına göre Türkiye’de satılan her 10 otomobilden 2’si kredi kartıyla, 1’i senetle, 1’i tasarruf finansman şirketi aracılığıyla, 1’i taşıt kredisiyle satın alınıyor. Kalan yarısı ise nakit ödeme yöntemiyle işlem görüyor.