Kardiyovasküler hastalık, hem ölüm oranları hem de yaşam kalitesi üzerindeki etkisi açısından dünya çapında önemli bir halk sağlığı sorununu temsil etmektedir. Özellikle stent takılan hastalarda kalp krizlerinin önlenmesinde tedaviye uyum, düzenli takip ve yaşam tarzı değişiklikleri belirleyicidir. Bu konu hakkında bilgi veren Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Aycan Fahri Erkan, stent trombozu, kalp durması ve hipoksik hasar riski konusunda önemli uyarılarda bulundu.
“STENTTE Pıhtı Oluşumu KALP ENFARKUSUNA NEDEN OLABİLİR”
“Stent trombozu, kalp damarına yerleştirilen stentin içinde pıhtı oluşması nedeniyle damarın aniden tıkanması sonucu ortaya çıkan ciddi bir durumdur” diyen Prof. stent yerleştirme. Ayrıca damar yapısındaki bozukluklar, pıhtılaşmaya eğilim ve stent yerleştirme tekniğine bağlı faktörler de riski artırabilmektedir. Özellikle stent implantasyonundan sonraki ilk ayların “komplikasyon gelişmesi açısından en hassas dönem” olduğunu söyledi.
KALP SAĞLIĞINIZI KORUMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Prof. Dr. Aycan Fahri Erkan, stent takılan hastalarda ilaç tedavisine uyumun hayati önem taşıdığının altını çizerek, Kalp-damar sağlığını korumak için yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
Antikoagülanlar düzenli kullanılmalı
Sigarayı bırakmalısın
Sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmeli ve düzenli egzersiz yapmalısınız.
Kolesterol ve kan basıncını kontrol altında tutun
Obeziteden kaçınmak ve periyodik kalp kontrollerini ihmal etmemek de büyük önem taşıyor.
Dünyada en yaygın ölüm nedeni: Kalp ve damar hastalıkları! 5 altın kurala dikkat edin! Uzmanlar uyarıyor:
“KALP HASTALIĞINDAN SONRAKİ İLK 4-6 DAKİKA HAYAT ÖNEMLİ”
Prof., kalp-damar hastalıklarına bağlı olarak oluşabilecek kalp krizi ve kalp durması durumlarında müdahale süresinin çok önemli olduğunun altını çizdi. Dr Aycan Fahri Erkan, şunları söyledi: “Kalbin durmasından sonraki ilk 4-6 dakika içinde sirkülasyon tekrar sağlanmazsa başta beyin olmak üzere organlara oksijen ulaşamadığından kalıcı hasarlar meydana gelebilir. CPR’nin (kalp masajı) zamanında ve etkili uygulanması hem hayatta kalmayı hem de nörolojik iyileşmeyi belirler. Bu nedenle ilk müdahalenin hızlı ve bilinçli yapılması son derece önemlidir.”
Dünyada en yaygın ölüm nedeni: Kalp ve damar hastalıkları! 5 altın kurala dikkat edin! Uzmanlar uyarıyor:
“UZUN SÜRELİ KALP DURMASI SONRASI HİPOKSİK HASAR GELİŞEBİLİR”
Prof. kalbin uzun süre durmasının ardından beyin dokusunda hipoksik hasarın yani oksijen eksikliğine bağlı hasarın gelişebileceğini belirtti. Aycan Fahri Erkan, bu durumun kalbi yeniden çalıştırdıktan sonra bile ciddi sonuçlara yol açabileceğine dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Kalbin durma süresinin uzaması beyin ve organların oksijenden mahrum kalmasına neden olur. Bu durum bilinç bozukluğu, nörolojik sekeller ve çoklu organ yetmezliği gibi kalıcı hasarlara neden olabilir. Nörolojik iyileşmenin sağlanması kadar hastanın hayatta kalması da müdahalenin hızı ve etkinliği ile doğrudan ilişkilidir. Kalp ve damar hastalıkları Erken teşhis, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle büyük ölçüde önlenebilir. Kalp hastalığı sıklıkla sessizce ilerler. Bu nedenle düzenli kontroller, risk faktörlerinin takibi ve ilaç tedavisine tam uyum kalp sağlığını korumanın en etkili yoludur.”
Bu yazıda yaygın olarak göz ardı edilen bazı kalp krizi belirtilerini yazacağız:
1. ''Geçer'' ''bu yaşta olur bunlar'' duygusu
Genellikle yaşlı yetişkinler tarafından hissedilen bu duygu çoğu semptomu atlamalarına neden oluyor. Bunlar yorgunluk, çarpıntı, hafıza kaybı ve uykusuzluk gibi semptomlardır.
Olağan olmayan bir durum hissettiğinizde kalp krizi olasılığını göz önünde bulundurmalısınız.
2. Hızlı kalp atışı
Tıp dünyasında ventriküler taşikardi olarak bilinen bu hızlı kalp atışı birkaç saniye veya daha uzun sürebilir. Bunu yaşayan insanlar, aslında sanki bir koşuya katılmış gibi hissedebilirler. Çoğu zaman, istirahat durumunda bile hızlı bir kalp atışı oluşabilir.
3. Grip benzeri semptomlar
Nemli, terli cilt gibi grip benzeri semptomlar, sersemlik hissi, yorgunluk ve halsizlik hissi gibi sizi rahatsız etmeyen semptomlar olabilir. Ancak ateş veya ağırlık hissi, göğsünüzde ağırlık hissi mevcutsa, doktorunuza kontrol olmanızda fayda var. Çünkü doğru zamanı bekleyen bir kalp krizi olabilir.
4. Uykusuzluk
Uzmanlar henüz bir açıklama yapmasalar da, kalp krizi geçirenlerin uykusuzluk, kaygı veya “yaklaşmakta olan kıyamet” hissini aylar veya günler önce yaşadıklarını bildirmişlerdir. Tabii ki, farklı nedenlerden dolayı uykusuzluk çekenler hariç.
Yani kalp krizi geçiren insanlar aylar öncesinde bile bazı belirtiler yaşamışlar ve dikkate almamışlar.
5. Bacak bölgesinde şişlik ve ağrı
Kalbin pompalama hareketi bozulduğundan, olasılıkla kan dolaşımı ve vücudun farklı bölgelerine oksijen verilmesi büyük ölçüde etkilenecektir. Sonuç olarak, kan birikmesi nedeniyle bacaklarda ödem veya şişlik belirginleşecektir. Bu bölgeye yetersiz oksijen vermesi nedeniyle bacak ağrıları da mevcuttur.
6. Nefes darlığı
Kandaki yetersiz oksijen beslemesi nedeniyle, vücudun tepki mekanizmasının bir parçası olarak sersemlik ve baş dönmesi yaşanabilir.
7. Yorgunluk
Çalışmalara göre, olaydan aylar önce kalp krizi geçiren hastalar tarafından genellikle yorgunluk, kırgınlık hissi yaşandığını söylüyor. Örneğin, geçen yılki NIH çalışmasında kadınların yüzde 70'inden fazlası kalp krizinden önceki haftalarda veya aylarda aşırı yorgunluk yaşadığını bildirmiş.
8. Cinsel İşlev Bozukluğu
Erkekler genellikle ereksiyonda sorun yaşar, çünkü atardamarlar ve kalbin kan beslemesi zarar gördüğünde, penis bölgesindeki aynı yapılar da etkilenir.
9. Çene, Kulak, Boyun veya Omuz Ağrısı
Bu ağrı en çok ihmal edilen türdür, çünkü insanlar bir ağrının potansiyel bir kalp krizi belirtisi olması için, bunun sadece göğüs bölgesinden gelmesi beklerler.
Ancak, son raporlar çeneden kulağa yayılan aralıklı ağrının ölümcül kalp krizinin en güvenilir göstergelerinden biri olduğunu kanıtlamıştır.
10. Mide rahatsızlığı
Belirtileri hafif hazımsızlıktan şiddetli bulantı, kramp ve kusmaya kadar değişebilir. Bu semptomları her zaman yaklaşmakta olan kalp krizine bağlayamazsınız, ancak kötü bir şey yemeyen veya mide rahatsızlığı olmayan bir kişide birden bire bu şikayetler başlamış ise kalp krizinden şüphelenmek hayat kurtarıcı olabilir.