Taşıt kredileri, yüksek enflasyonun etkisiyle düşüşünü sürdürürken, otomobil satışlarında kayda değer bir hızlanma yaşanıyor. Eylül itibarıyla taşıt kredilerinin toplam hacmi son bir yılda 80 milyar liradan 50 milyar liraya gerilemiş olmasına rağmen, aynı dönemde otomobil ve hafif ticari araç satışları %25,7 artarak 110 bin adeti aştı. Kaynaklara göre, faiz gelirinin büyük bir kısmı otomobil piyasasına yönelmeye devam ediyor.
Otomotiv sektörü eylül ayında satış rekoru kırdı; ancak bu başarı taşıt kredileriyle desteklenmedi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 26 Eylül ile biten haftada taşıt kredi bakiyesi 50,4 milyar liraya düşerek, son bir yılda %36,14 oranında azalma gösterdi. Geçen yıl eylül sonunda taşıt kredilerinin toplam tüketici kredileri içerisindeki payı %4,31 seviyesindeyken, bu yıl eylülün son haftasında bu oran %1,95’e kadar geriledi.
Bir yıl içerisinde 28,5 milyar liralık azalma kaydedildi
Merkez Bankası’nın makroihtiyati tedbirleri kapsamında taşıt kredilerine aylık %2 büyüme sınırı getirilmiş durumda. Yüksek faiz oranları da taşıt kredilerine olan talebi azaltırken, otomotiv sektöründe üst üste satış rekorları kırılıyor. BDDK'nın verilerine göre, geçen yıl eylül sonunda taşıt kredi bakiyesi 78,9 milyar lira seviyesindeydi. Ancak yüksek faizler ve büyüme sınırının etkisiyle bu miktar azalış trendine girdi ve bu yıl eylül son haftası itibarıyla 50,4 milyar liraya kadar düştü. Bu durum, taşıt kredi bakiyesinin bir yıl içerisinde %36,14 oranında ve toplamda 28,5 milyar lira azaldığını gösteriyor.
Bankacılık sektöründe taşıt kredi faiz oranlarının aylık %3,79 ile %4,79 arasında değişmesi, taşıt kredi kullanımındaki düşüşün önemli nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Kaynaklar, taşıt kredilerinde azalma yaşanırken otomotiv sektöründeki hareketliliği "faiz geliri"yle açıklıyor. Özellikle yüksek mevduat faizleri nedeniyle oluşan gelirlerin konut ve taşıt alımlarına yönlendirildiği belirtiliyor. Aynı zamanda yatırım fonlarından elde edilen faiz gelirlerinin de benzer bir şekilde kullanıldığı ifade ediliyor. Para piyasası fonlarına ve döviz fonlarına yönelik artan talep de özellikle lüks araçlara olan ilgiyi pekiştiriyor.
Taşıt kredilerindeki pay %4’ten %1,95’e düştü
Taşıt kredilerindeki bakiye azalması, toplam tüketici kredileri içindeki payın sert düşmesine neden oldu. BDDK verilerine göre, geçen yıl eylül sonunda taşıt kredileri toplam tüketici kredilerinin %4,31’ini oluştururken, yıl sonunda bu oran %4'ün altına indi. 2023 yılının nisan ayı itibarıyla %3’ün altına düşen pay, eylül ayının ikinci haftasında ise %2’nin altına geriledi. Son olarak, 26 Eylül haftasında taşıt kredilerinin payı %1,95 seviyesine kadar düştü. Böylece bir yıl içerisinde toplam tüketici kredilerindeki taşıt kredilerinin oranında 2,4 puanlık bir düşüş yaşandı.