Yasal Uyarılar’ 
Telif Hakkı ‘UYAR VE KALDIR’
Sizin için hazırladığımız bu makalemizde lastik işaretlerini, lastik boyutunu ve üretim tarihin nasıl okumanız gerektiğini öğreneceksiniz. Bununla beraber yük ve hız sınırları, M+S işaretinin nasıl okunması gerektiği de anlatılacaktır. Son olarak, okuyucu, jant koruma yakaları hakkında bilgi edinecektir.
- Lastik boyutlarını nasıl okurum ? ör. 205/55 R16 91 V
- Hız sınırını nasıl okurum ? ör. 205/55 R16 91 V
- Yük sınırlarını nasıl okurum ? ör. 205/55 R16 91 V
- Lastiğimde R yerine VR ya da ZR okuyorsam ne anlama gelir ?
- Üretim tarihini nasıl okurum ? ör. DOT J3EX 4208
- Çalışma değerleri ör. M+S, TWI
- Desteklenmiş lastiklerin üzerindeki semboller ör.XL, RF
- Montaj yöntemi bilgileri ör. Dönüş yönü, içeriden
- Jant koruma yakaları hakkinda bilgiler ör. MFS, RFP
Lastiğin üzerindeki 205/55 R16 91V ya da 195/60R1591 gibi işaretlere dikkat edin. Bu bilgi nerelerde bulunur?
- Sürücü harita cebinde
- Torpido gözünde
- Yakıt deposu kapağında
- Araba kullanım kılavuzunda
Lastik Ve Jant Temizliği
Lastik ve jantlarınızın temizliğinde kimyasal maddeler kullanmaktan kaçınınız.
Zararlı güçlü kimyasallar jantın boyasında aşınmaya, lastik yanağında çatlamaya sebep olabilir.
Bu sebeplerden dolayı jant ve lastik temizliğinde sadece su ve sabun kullanılmasını tavsiye ederiz.
Lastik ve jantlarınızın temizliğinde kimyasal maddeler kullanmaktan kaçınınız.
Zararlı güçlü kimyasallar jantın boyasında aşınmaya, lastik yanağında çatlamaya sebep olabilir.
Bu sebeplerden dolayı jant ve lastik temizliğinde sadece su ve sabun kullanılmasını tavsiye ederiz.
Lastik Hava Basıncı
Lastik havaları lastik soğuk iken kontrol edilmeli ve araç üreticisi firmanın tavsiye ettiği oranda ayarlanmalıdır. Araç için uygun olan hava basıncı genelde aracın benzin kapağında, şoför kapısının kenarında veya araç kullanım el kitapçığında yer almaktadır.
Lastik Diş Derinliği
Bir lastiğin yere temas eden kısmı yaklaşık olarak bir kartpostal büyüklüğü kadardır.
Hareket halindeki birkaç tonluk bir metal kütlesinin bu dört kartpostal büyüklüğündeki kauçuk donanımın üzerinde frenleme anında nasıl durabildiğini düşünürsek lastiklerimizin önemini bir nebze anlamış oluruz.
Can ve malımızı taşıdığımız araçlarımızda güvenliğimizi sağlayacak en önemli unsur frenlerden sonra lastiklerdir.
Diş derinliği 1,6 mm altına düşmüş lastikleri kullanmak can ve mal güvenliğinizi tehlikeye atar.
Lastik Ömrü
Türkiye’de yaygın bir yanlış inanış vardır. Oda lastiğin ömrünün çok kısa olduğudur.
Bazen üretim tarihi sadece bir yıl öncesi olan lastikleri dahi almakta tereddüt edenler olabilmektedir. Bu tamamen kulaktan duyma yanlış bilgiler yüzündendir.
Aslında lastiklerin raf ömrü minimum “5” yıldır. Yani lastikler aracın altına takılmadığı sürece beş yılda beklese yine kullanılabilmektedir.
Bir lastiğin kullanım ömrü 40.000 km ile 50.000 km arasındır. Bu kilometreden sonraki kullanımlarda lastikten gerekli performans alınamaz ve sürüş güvenliğinizi tehlikeye atmış olursunuz.
Lastik Balans Ayarı
Lastiğin havasını boşaltıp janttan ayırdığınız anda balansı bozulmaktadır.
Balans; lastiğin dışına çakılan ya da iç tarafa yapıştırılan (jantın türüne göre) farklı gramlardaki ağırlıklarla yapılmaktadır.
Balans ayarı yaptırmadığınız takdirde direksiyonda titremeye, lastiklerde ve süspansiyonlarda erken aşınmaya sebep olursunuz.
Kar Lastikleri Hakkında
Kar lastikleri sadece kar yağdığında değil hava sıcaklığının 7ºC altına düşmesiyle takılmalıdır.
Buda ülkemizde ekim ve kasım aylarına denk gelmektedir.
Kar lastiğini diğer lastiklerden ayıran en önemli özellik silika karışımı ve kılcal damarlı yüzeyi sayesinde yol tutuşunun arttırılmış olmasıdır.
Kar lastikleri diğer lastiklere oranla daha çabuk ısındığından yaz aylarında kullanıldığı takdirde erken yıpranacaktır.
Standart lastiklerden farklı olarak kış lastiklerinin profil derinliği 3mm altında olmamalıdır.
Ülkemizde yaygın olarak yapılan bir yanlış da dört adet kar lastiği yerine sadece çekişin olduğu tarafa iki adet kar lastiği takmaktır. Eğer bu yapılırsa frenleme esnasında kar lastiği bulunmayan taraf savrulacaktır.
Bu hareket kışın karda bir ayakta kar ayakkabısı diğer ayakta yazlık kösele ayakkabı ile koşmaya benzer.
Kar lastiği yerine zincir kullanmak otomobilin aksanına, lastiklere ve yola zarar vermektedir.
Avrupa’nın birçok ülkesinde zincir kullanmak yasaktır.
Zincir sadece buzlu yüzeylerde takılmalı ve yolun normal hale döndüğü alanda çıkartılmalıdır.
Vakumlu Lastik Var Mıdır?
Vakumlu lastik tabiri bazı lastik satıcıları tarafından pazarlama strateji olarak üretilmiş bir terimdir. Vakumlu ya da vakumsuz lastik diye bir ayrım yoktur. Kar lastiklerinde ki tek ayrım çivili veya çivisiz olmalarıdır. Bazı kar lastikleri üretim aşamasında çivi montajlı çıkmaktadır. Bazılarında da çivi delikleri mevcut olup bu deliklere daha sonra özel bir makine sayesinde çivi yerleştirilebilmektedir.
Çelikten Jant Var Mıdır?
Çelik jant tabiri aynen vakumlu lastik tabirinde olduğu gibi yanlış bir ifadedir.
Çelikten jant olmaz.
Jantlar alüminyumdan ya da demirden yapılmaktadır. Çelik jant olarak bilinen jant aslında bir alüminyum alaşımlı janttır.
Hız Tablosu
Hız sembolleri bir lastiğin yapabileceği maksimum hızı gösteren terimlerdir.
J: 100 km/saat
K: 110 km/saat
L: 120 km/saat
M: 130 km/saat
N: 140 km/saat
P: 150 km/saat
Q: 160 km/saat
R: 170 km/saat
S: 180 km/saat
T: 190 km/saat
U: 200 km/saat
H: 210 km/saat
V: 240 km/saat
Z: 240+ km/saat
W: 270 km/saat
Y: 300 km/saat-
Lastik havaları lastik soğuk iken kontrol edilmeli ve araç üreticisi firmanın tavsiye ettiği oranda ayarlanmalıdır. Araç için uygun olan hava basıncı genelde aracın benzin kapağında, şoför kapısının kenarında veya araç kullanım el kitapçığında yer almaktadır.
Lastik Diş Derinliği
Bir lastiğin yere temas eden kısmı yaklaşık olarak bir kartpostal büyüklüğü kadardır.
Hareket halindeki birkaç tonluk bir metal kütlesinin bu dört kartpostal büyüklüğündeki kauçuk donanımın üzerinde frenleme anında nasıl durabildiğini düşünürsek lastiklerimizin önemini bir nebze anlamış oluruz.
Can ve malımızı taşıdığımız araçlarımızda güvenliğimizi sağlayacak en önemli unsur frenlerden sonra lastiklerdir.
Diş derinliği 1,6 mm altına düşmüş lastikleri kullanmak can ve mal güvenliğinizi tehlikeye atar.
Lastik Ömrü
Türkiye’de yaygın bir yanlış inanış vardır. Oda lastiğin ömrünün çok kısa olduğudur.
Bazen üretim tarihi sadece bir yıl öncesi olan lastikleri dahi almakta tereddüt edenler olabilmektedir. Bu tamamen kulaktan duyma yanlış bilgiler yüzündendir.
Aslında lastiklerin raf ömrü minimum “5” yıldır. Yani lastikler aracın altına takılmadığı sürece beş yılda beklese yine kullanılabilmektedir.
Bir lastiğin kullanım ömrü 40.000 km ile 50.000 km arasındır. Bu kilometreden sonraki kullanımlarda lastikten gerekli performans alınamaz ve sürüş güvenliğinizi tehlikeye atmış olursunuz.
Lastik Balans Ayarı
Lastiğin havasını boşaltıp janttan ayırdığınız anda balansı bozulmaktadır.
Balans; lastiğin dışına çakılan ya da iç tarafa yapıştırılan (jantın türüne göre) farklı gramlardaki ağırlıklarla yapılmaktadır.
Balans ayarı yaptırmadığınız takdirde direksiyonda titremeye, lastiklerde ve süspansiyonlarda erken aşınmaya sebep olursunuz.
Kar Lastikleri Hakkında
Kar lastikleri sadece kar yağdığında değil hava sıcaklığının 7ºC altına düşmesiyle takılmalıdır.
Buda ülkemizde ekim ve kasım aylarına denk gelmektedir.
Kar lastiğini diğer lastiklerden ayıran en önemli özellik silika karışımı ve kılcal damarlı yüzeyi sayesinde yol tutuşunun arttırılmış olmasıdır.
Kar lastikleri diğer lastiklere oranla daha çabuk ısındığından yaz aylarında kullanıldığı takdirde erken yıpranacaktır.
Standart lastiklerden farklı olarak kış lastiklerinin profil derinliği 3mm altında olmamalıdır.
Ülkemizde yaygın olarak yapılan bir yanlış da dört adet kar lastiği yerine sadece çekişin olduğu tarafa iki adet kar lastiği takmaktır. Eğer bu yapılırsa frenleme esnasında kar lastiği bulunmayan taraf savrulacaktır.
Bu hareket kışın karda bir ayakta kar ayakkabısı diğer ayakta yazlık kösele ayakkabı ile koşmaya benzer.
Kar lastiği yerine zincir kullanmak otomobilin aksanına, lastiklere ve yola zarar vermektedir.
Avrupa’nın birçok ülkesinde zincir kullanmak yasaktır.
Zincir sadece buzlu yüzeylerde takılmalı ve yolun normal hale döndüğü alanda çıkartılmalıdır.
Vakumlu Lastik Var Mıdır?
Vakumlu lastik tabiri bazı lastik satıcıları tarafından pazarlama strateji olarak üretilmiş bir terimdir. Vakumlu ya da vakumsuz lastik diye bir ayrım yoktur. Kar lastiklerinde ki tek ayrım çivili veya çivisiz olmalarıdır. Bazı kar lastikleri üretim aşamasında çivi montajlı çıkmaktadır. Bazılarında da çivi delikleri mevcut olup bu deliklere daha sonra özel bir makine sayesinde çivi yerleştirilebilmektedir.
Çelikten Jant Var Mıdır?
Çelik jant tabiri aynen vakumlu lastik tabirinde olduğu gibi yanlış bir ifadedir.
Çelikten jant olmaz.
Jantlar alüminyumdan ya da demirden yapılmaktadır. Çelik jant olarak bilinen jant aslında bir alüminyum alaşımlı janttır.
Hız Tablosu
Hız sembolleri bir lastiğin yapabileceği maksimum hızı gösteren terimlerdir.
J: 100 km/saat
K: 110 km/saat
L: 120 km/saat
M: 130 km/saat
N: 140 km/saat
P: 150 km/saat
Q: 160 km/saat
R: 170 km/saat
S: 180 km/saat
T: 190 km/saat
U: 200 km/saat
H: 210 km/saat
V: 240 km/saat
Z: 240+ km/saat
W: 270 km/saat
Y: 300 km/saat-
Lastik boyutlari ne anlatıyor?
Eğer lastiğinizi değiştirmeye karar verirseniz, lastik değişiminde artılar ve eksiler kısmını okuyun.
- 195 – lastik genişliği (mm boyutunda)
- 50 – lastik yanaği yüksekliği ile sırt genişliği arasındaki ilişkiyi belirleyen yüzde (lastik boyutu bilgilerinin oldugu yerde). Bu durumda ‘’50’’ demek, 195 mm’nin %50’si demektir, yani 97,5 mm.
- R15 – dahili çap, yani jant çapi, mm ile belirtilir.
- 82T – yükleme sınırı 82’dir ve T-sınıfı hız sınırına sahiptir.
Hız sınırı neyi ifade eder ?
- Q - azami 160 km/saat
- R - azami 170 km/saat
- S - azami 180 km/saat
- T - azami 190 km/saat
- H - azami 210 km/saat
- V - azami 240 km/saat
- W - azami 270 km/saat
- Y - azami 300 km/saat
Hız kataloğunda, lastiğinizle yapabileceginiz azami hız ifade edilmiştir. Bu bilgi her zaman lastiğin yanağında, boyut dizisinin sonunda yer almaktadir.
Kış lastiklerinizle, yaz lastiklerinizden hızlı gitmemelisiniz.
Önemli not! Kış lastikleri, üreticinin tavsiye ettiğinden daha düşük hız sınırına sahip olabilir. Bu bilgi, Ulaştırma Bakanlığı’nın emri ile şöyledir.
‘’Kış lastikleri olarak belirtilen lastikler için, lastigin hız sınırını aşan araçlarda kullanılmasının izni, sürücünün okuyabilecegi bir yerde bulunur ve bu uyarıya uyuldugu sürece suç teşkil etmez.’’
Yük sınırı ne demektir ?
Örnek olarak, yük sınırı 91 olan bir lastik üzerinde 615 kg’dan fazla yük olmamalıdır. Bu değeri 4 ile çarparak, aracınız için uygun hız sınırının, izin verilen yük haddi ve araç ağırlığının toplamı için hafif üzerinde bir değer elde edilir (bu bilgi araç kayıt belgenizin F1 kısmında bulunur).
Lastiğimde R yerine VR ya da ZR okuyorsam ne anlama gelir ?
- 2010 yılında, RF sembolünün anlamı, RunFlat lastik demektir, 205/55 RF16 gibi.
- VR ya da ZR sembolü işaretteki hız sınırını gösterir. VR ve ZR, lastiğin yük haddinde aşmaması gereken sınırı gösterir:
- VR – 210 km/saat’e kadar
- ZR – 240 km/saat’e kadar
Örnek olarak, 225/45 ZR17 91 W lastiğin azami yükte en fazla 240 km/saat, azami hız sınırı ise 270 km/saat’tir.
Üretim tarihini nasıl okurum ?
Lastiğin yaşı ile ilgili bilgi lastiğin yanağında da bulunabilir. DOT ile başlayan numaraları takip edin. 7 ile 12 karakter arasındaki harf dizisi, lastik hakkında bütün üretim bilgilerini verir.
Son 4 rakam, lastiğin üretim tarihi hakkında bilgi verir.
Örnek olarak -4208- ilk 2 rakam, lastiğin üretildiği hafta, sonraki 2 rakam ise yılı ifade eder. Toplamda, 2008’in, 42’nci haftası anlamı taşır.
Çalışma değerleri
- M+S sembolü: Çamur ve Kar’ın kısaltılmışı olarak bilinir, kış ve dört mevsim lastiği olarak kullanılır.
- Maksimum basınç sembolü: Lastiğin basınç sınır değerini gösterir.
- ECE ya da E sembolü: Avrupa Ekonomi Komisyonu’nun kısaltılmışı, lastiğin Avrupa Birliği sınırları içinde kullanılabileceğini gösterir, yani Avrupa desteği.
- TWI sembolü: Sırt Aşınma Göstergesi’nin kısaltılmışıdır. TWI sembolü, lastiğin 6 farklı yerinde bulunur, lastiğin aşınma sınırını ifade eder. Lastik aşınma sınırına geldiğinde, lastik minimum kalınlık olan 1.6 mm’ye ulaşmış demektir, bu durumda lastiğinizi değiştirmeyi düşünmelisiniz.
Desteklenmiş lastiklerin üzerindeki işaretler
- XL sembolü: kıs.Ekstra Yük. Standart lastiğe göre fazladan taşıma kapasitesini ifade eder.
- RF sembolü: kıs.Desteklenmiş. Desteklenmiş lastiğin ekstra yük taşıyabileceğini gösterir. XL’nin anlamına yakın bir anlam taşır.
- Desteklenmiş lastikler üzerindeki diğer semboller: EXL, RFD, REF, REINF.
Montaj yöntemi bilgileri
- Dönüş Yönü: Bir ok ile gösterilir, dönüş yönlü lastiklerin dönmesi gereken yönü gösterir.
- Dışarı: Asimetrik lastiklerde kullanılır. Lastiğin yüklendiğinde, bu yüzünün dışarıdan görülebilmesi gerektiğini ifade eder.
- İçeri: Asimetrik lastiklerde kullanılır. Lastik takıldığında araca dönük olması gereken kısımdır. Dışarıdan bakıldığında görülmemesi gerekir.
Jant koruyucu yakalı lastiklerde işaretler
Bazı kış lastikleri koruyucu yakalara sahiptir. Yaka, sürüş esnasında kaldırıma ya da tümseklere çarptiginizda, jantinizin pervazını mekanik hasarlardan korur. Jant koruyucularin çeşitli isimleri, üreticiye bağlıdır.
En çok bilinen lastik işaretleri:
- MFS (Maksimum Yaka koruması)
- RFP (Jant Pervaz Koruyucu)
- FP (Pervaz Koruyucu)
- FR (Jant Koruyucu)
Daha Fazla Radyo için 
Daha Fazla Televizyon için 
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder