Türkiye'nin, Finlandiya'nın NATO üyeliğini onayladığına dair belgeyi, 1949 tarihli Kuzey Atlantik Antlaşması'nın saklayıcısı ABD'ye teslim etmesinin ardından Finlandiya, NATO'nun 31. üyesi olarak İttifak'a katıldı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Brüksel'deki NATO karargahında düzenlenen Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında bir araya geldi.
Görüşmede Türkiye, Finlandiya'nın NATO üyeliğini onayladığına dair belgeyi, 1949 tarihli Kuzey Atlantik Antlaşması'nın saklayıcısı ABD'ye teslim etti.
Çavuşoğlu, görüşmeye ilişkin Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda "ABD Dışişleri Bakanı ile ilişkilerimizi ele aldık. Finlandiya'nın NATO'ya katılım onay belgesini, NATO Kurucu Antlaşması uyarınca üyelik belgelerini saklayan ABD'ye teslim ettik." ifadelerini kullandı.
Daha sonra, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto bir araya geldi.
Blinken, bu sırada yaptığı konuşmada Türkiye'nin onay belgesini, ABD adına kendisine teslim ettiğini bildirmekten mutluluk duyduğunu bildirdi.
Haavisto da ülkesinin Kuzey Atlantik Antlaşmasına katılmaya dair Türkiye'den aldığı onay belgesini Blinken'a iletti.
Stoltenberg ise konuya ilişkin, "Böylece Finlandiya'yı NATO'nun 31. üyesi olarak ilan edebiliriz." dedi.
- Finlandiya'nın üyelik süreci
Finlandiya, İsveç ile birlikte NATO'ya üyelik başvurusunu 18 Mayıs 2022'de yaptı.
28-30 Haziran 2022'de düzenlenen Madrid Zirvesi'nde Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında Üçlü Muhtıra imzalandı. İki ülke zirvede NATO'ya katılmaya davet edildi.
Zirveden sonra NATO ülkelerinin çoğu, iki ülkenin üyelikleri için onay sürecini başlattı. 20 NATO ülkesi temmuzda, 4 ülke ağustosta, 4 ülke de eylülde meclislerinde onay sürecini tamamladı.
Son olarak 27 Mart'ta Macaristan Meclisi, Finlandiya'nın üyeliğini onayladı. TBMM'deki onay da 30 Mart'ta çıktı. Resmi prosedürün tamamlanmasının ardından Finlandiya, NATO'nun kuruluşunun 74'üncü yıl dönümü olan 4 Nisan 2023'te resmen ittifakın üyesi oldu.
Böylece Finlandiya'nın NATO üyelik süreci, bir yıldan kısa sürede tamamlanarak İttifakın 74 yıllık tarihinde en hızlı ilerleyen üyelik süreçlerinden biri oldu.
- NATO'nun 9. genişlemesi
Açık kapı politikası izleyen NATO, 74 yılı geride bırakırken 9. kez genişledi. 1949'da 12 üyeyle kurulan İttifak, 31'inci üyesini kabul etti.
ABD, Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İtalya, İzlanda, Kanada, Lüksemburg, Norveç ve Portekiz'in imzalarıyla kurulan NATO'ya 1952'de Türkiye ve Yunanistan dahil oldu.
Almanya 1955'te ve İspanya 1982'de NATO'ya katılırken 1999'daki genişlemede Çekya, Macaristan ve Polonya İttifaka girdi.
2004'teki genişlemede Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya dahil olurken 2009'da Arnavutluk ve Hırvatistan, 2017'de Karadağ, 2020'de Kuzey Makedonya, NATO üyeleri haline geldi.
Kuzey Atlantik İttifakı’nın (NATO) kuruluşuna ilişkin antlaşma, 12 ülkenin katılımıyla 4 Nisan 1949’da Washington’da imzalandı. “Washington Antlaşması” olarak da anılan antlaşma, bütün imzacı devletlerin onayları verildikten sonra 24 Ağustos 1949’da yürürlüğe girdi. Antlaşmayı imzalayan 12 ülke şunlar: ABD, Kanada, Norveç, Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, İngiltere, Fransa, Portekiz, İzlanda, İtalya. Türkiye ve Yunanistan’ın NATO’ya katılımına ilişkin Kuzey Atlantik Antlaşması Protokolü, 22 Ekim 1951’de Londra’da imzalandı. Türkiye, Kuzey Atlantik Antlaşması’nı 18 Şubat 1952’de onaylayarak (5886 sayılı yasa) NATO’ya üye oldu. Yunanistan da aynı tarihte Antlaşma’yı onayladı.
1949 – Kuzey Atlantik Antlaşması
NATO’nun kuruluşuna ilişkin antlaşma bugün imzalandı. NATO’nun üye sayısı, Almanya (6.5.1955), İspanya (30.5.1982), Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya’nın (12.3.1999) katılımıyla 19 oldu. 21-22 Kasım 2002 tarihlerinde gerçekleştirilen NATO’nun Prag Zirvesinde, Soğuk Savaş sonrası ikinci genişleme kararı alındı ve Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya, İttifak ile katılım müzakerelerine başlamaya davet edildi. Bu ülkelerle katılım müzakereleri sonucunda hazırlanan Katılım Protokolleri 26 Mart 2003’de Brüksel’de imzalandı.
Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya’nın NATO’ya katılımlarına ilişkin protokollerin onaylanmasına ilişkin yasalar, 5 Kasım 2003’de TBMM’de kabul edildi.
7 eski Doğu bloku ülkesi Romanya, Bulgaristan, Slovakya, Slovenya, Litvanya, Letonya ve Estonya, 29 Mart 2004’de ABD’nin başkenti Washington’ta düzenlenen törenle NATO’ye resmen üye oldular. Böylece NATO, tarihinin en geniş kapsamlı ve önemli genişlemesini gerçekleştirdi.
NATO’nun üye sayısı, 7 ülkenin katılımıyla 26’ya ulaştı.
Fransa İttifak üyesi olmakla birlikte entegre askeri yapıya dahil değildir.
Kuzey Atlantik Antlaşması
Bu Antlaşma’nın tarafları, Birleşmiş Milletler Yasası’nın amaçları ve ilkelerine olan inançlarını ve bütün halklar ve bütün hükümetlerle barış içinde bir arada yaşama arzularını teyit ederler.
Demokrasi, bireysel özgürlük ve hukukun üstünlüğü ilkeleri temelinde bütün halkların özgürlüklerini, ortak miraslarını ve uygarlıklarını korumakta kararlıdırlar.
Kuzey Atlantik bölgesinde istikrar ve refahın geliştirilmesini amaçlarlar.
Toplu savunma ve barış ile güvenliğin korunması için çabalarını birleştirmekte kararlıdırlar.
Bundan dolayı bu Kuzey Atlantik Antlaşması’nı kabul etmişlerdir:
MADDE 1
Taraflar, BM Yasası’nda ortaya konduğu üzere, karışmış olabilecekleri herhangi bir uluslararası anlaşmazlığı, uluslararası barış ve güvenlik ve adaleti tehlikeye sokmadan barışçıl yollarla çözmeyi ve uluslararası ilişkilerinde BM’in amaçlarına aykırı olacak şekilde güç kullanımı ya da tehdidinden sakınmayı taahhüt etmektedirler.
MADDE 2
Taraflar, özgür kurumlarını güçlendirerek, bu kurumların üzerine kurulu olduğu ilkelerin daha iyi anlaşılmasını sağlayarak ve istikrar ile refah koşullarını geliştirerek barışçıl ve dostça uluslararası ilişkilerin daha da geliştirilmesine katkı yapacaklardır. Uluslararası ekonomi politikalarında çatışmayı ortadan kaldırmaya yönelecekler ve taraflardan herhangi biri ya da hepsi ile ekonomik işbirliğini teşvik edeceklerdir.
MADDE 3
Bu Antlaşma’nın amaçlarına daha etkin biçimde ulaşabilmek için Taraflar, tek tek ve ortaklaşa olarak, sürekli ve etkin öz yardım ve karşılıklı yardımlarla, silahlı bir saldırıya karşı bireysel ve toplu direnme kapasitelerini koruyacaklar ve geliştireceklerdir.
MADDE 4
Taraflardan herhangi biri, Taraflardan birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düşündüğü zaman, tüm taraflar birlikte danışmalarda bulunacaklardır.
MADDE 5
Taraflar, Kuzey Amerika’da veya Avrupa’da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldırı olursa BM Yasası’nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerler ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan Taraf ya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır.
Böylesi herhangi bir saldırı ve bunun sonucu olarak alınan bütün önlemler derhal Güven Konseyi’ne bildirilecektir. Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli önlemleri aldığı zaman, bu önlemlere son verilecektir.
MADDE 6
Madde 5 açısından, taraflardan bir ya da daha çoğuna karşı silahlı saldın, aşağıdakileri de kapsar:
– Tarafların Avrupa ya da Kuzey Amerika’daki topraklarına Fransa’nın Cezayir Bölgesine (2) Türkiye topraklarına veya Taraflardan herhangi birinin egemenliği altında olan ve Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde yer alan adalara yapılan silahlı saldırı;
– Bu topraklarda ya da bu toprakların üzerindeki hava sahasında bulunan ya da Antlaşma’nın yürürlüğe girdiği tarihte Taraflardan herhangi birinin işgal kuvvetlerinin üstlenmiş bulunduğu herhangi bir Avrupa toprağında veya Akdeniz’de, ya da Yengeç Dönencesi’nin kuzeyindeki Kuzey Atlantik bölgesinde bulunan Tarafların herhangi birine ait kuvvetlere, gemilere, ya da uçaklara yapılan silahlı saldırı.
MADDE 7
Antlaşma, BM üyesi olan Tarafların BM Yasası uyarınca sahip oldukları hak ve yükümlülüklerini veya Güvenlik Konseyi’nin uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması konusundaki temel sorumluluğunu herhangi bir şekilde etkilemez ve etkilediği şeklinde yorumlanamaz.
MADDE 8
Her bir Taraf, kendisi ile diğer Taraflar ya da üçüncü bir devlet arasında şu an yürürlükte olan uluslararası sözleşmelerin, bu Antlaşma’nın hükümleri ile çelişmediğini beyan eder ve Antlaşma ile çelişen uluslararası sözleşmelere girmemeyi taahhüt eder.
MADDE 9
Taraflar, bu Antlaşma’nın uygulanması ile ilgili konuları ele almak üzere hepsinin temsil edileceği bir Konsey oluştururlar. Konsey, herhangi bir zamanda acil olarak toplanabilecek şekilde düzenlenecektir. Konsey, gerekli gördüğü ikincil organları oluşturacaktır. Özellikle Madde 3 ve Madde 5’in uygulanmasına ilişkin önlemleri önerecek bir savunma komitesi derhal oluşturulacaktır.
MADDE 10
Taraflar, bu Antlaşma’nın ilkelerini geliştirebilecek ve Kuzey Atlantik Bölgesinin güvenliğine katkı yapacak durumda olan herhangi bir Avrupa devletini bu antlaşmaya katılmaya oy birliği ile davet edebilirler. Davet edilen Devlet katılım belgesini Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti’ne vererek bu antlaşmaya taraf olabilir. Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti aldığı her bir katılma belgesinden tüm tarafları haberdar edecektir.
MADDE 11
Bu Antlaşma Taraflarca kendi anayasal süreçleri uyarınca onaylanacak ve hükümleri uygulanacaktır. Onay belgeleri en kısa zamanda Amerika Birleşik Devletleri Hükümetine teslim edilecek, bu Hükümet de aldığı her belgeden tüm Tarafları haberdar edecektir. Antlaşma, Belçika, Kanada, Fransa, Lüksemburg, Hollanda, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri dahil olmak üzere imzacıların çoğunluğu tarafından onaylanır onaylanmaz, onaylayan Devletler arasında yürürlüğe girecektir; diğer Devletler açısından ise onaylarının verildiği tarihte yürürlüğe girecektir.
MADDE 12
Antlaşma 10 yıl boyunca yürürlükte kaldıktan sonra, ya da daha sonra herhangi bir tarihte, Taraflar, içlerinden herhangi birinden talep geldiği takdirde, Kuzey Atlantik Bölgesinde barış ve güvenliği etkileyen faktörleri ve BM Yasası uyarınca uluslararası barış ve güvenliği korumak amacıyla yapılan evrensel ve bölgesel düzenlemeleri göz önüne alarak, Antlaşmanın gözden geçirilmesi amacıyla görüşmelerde bulunacaklardır.
MADDE 13
Antlaşma 20 yıl boyunca yürürlükte kaldıktan sonra herhangi bir Taraf, ayrılma bildirimini Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti’ne vermesinden bir yıl sonra Taraf olmaktan çıkabilir. ABD Hükümeti aldığı her ayrılma bildiriminden tüm Tarafları haberdar edecektir.
MADDE 14
İngilizce ve Fransızca metinleri aynı derecede otantik olan bu Antlaşma, Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti’nin arşivlerinde saklanacaktır. Onaylı kopyalar, bu hükümet tarafından imzacı diğer hükümetlere iletilecektir.
1) Yunanistan ve Türkiye’nin katılımı üzerine Kuzey Atlantik Antlaşması Protokolü’nün 2. Maddesi doğrultusunda değiştirilmiş haliyle.
2) 16 Ocak 1963 tarihinde Konsey, Fransa’nın Cezayir Bölgesi söz konusu olduğunda, bu Antlaşma’nın ilgili hükümlerinin 3 Temmuz 1962 tarihinden itibaren uygulanamaz hale geldiğini kaydetti.
1929 – Yargılama sisteminde önemli değişiklikler getiren Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu TBMM’de kabul edildi.
İstanbul’da Darülfünun öğrencilerinin yaptığı toplantıda gençlik yerli malı kullanmaya çağrıldı.
1920 – Anzavur Ahmed, Gönen’i ele geçirdi.
Kolordu komutanı Fahrettin (Altay) Ankara’ya gelerek, Mustafa Kemal ile görüştü. (Ankara’ya katılmış oldu).
Atatürk’ün, Konya heyetiyle beraber Ankara’ya gelen 12. Kolordu Komutanı Albay Fahrettin (Altay) Bey’le görüşmesi.
Atatürk’ün, akşam Ankara’da, Anadolu’ya geçen gazeteci Yunus Nadi’yi kabulü ve görüşmesi: “…Milletimiz çok büyüktür. Hiç korkmayalım. O esir olmayı ve hor görülmeyi kabul etmez! Milletin bağımsızlığını vatanın son kaya parçası üzerinde savunacağız; kurtaracağız veya eğer mukadderse öleceğiz! Fakat eminiz ki ölmeyeceğiz ve kurtaracağız!” [Kocatürk]
1917 – Atatürk’ün, sabah, Akviran’dan Hani’ye hareketi, yolda 24. Alay’a ait bir batarya ile iki seyyar hastaneyi denetlemesi, Hani’ye gelişi, kasabadaki ambar, silah deposu ve hastaneleri gözden geçirmesi.
Doğumlar
1922 – Hayrettin Karaca, Türk bilim insanı ve TEMA Vakfı’nın kurucularından (ö. 2020)
1944 – Toktamış Ateş, Türk siyaset bilimi profesörü ve yazar (ö. 2013)
Ölümler
1932 – Wilhelm Ostwald, Alman kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1853)
1992 – Muammer Hacıoğlu, Türk şair (d. 1945)
1997 – Alparslan Türkeş, Türk asker ve siyaset adamı (d. 1917)
2017 – Giovanni Sartori, İtalyan siyaset bilimci (d. 1924)
Haber : Emirhan Taştan
İletişim İçin Twitter: @DenizinKartalI – @emrhntstn
Kaynak : https://ulusalhaber-ulusalajans1.blogspot.com/2018/04/gercekten-muhtesem-gunlerin-ustune-bir.html
https://tr.wikipedia.org/wiki/4_Nisan
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder